|
การศึกษาอนุกรมวิธานของพืชวงศ์กล้วยไม้
บริเวณอุทยานแห่งชาติป่าหินงาม จังหวัดชัยภูมิ
|
||
|
|
Lindl., Bot. Reg. 27: 89, misc. 184 (1841); Benth. & Hook. f., Gen. Pl. 3: 540 (1883). กล้วยไม้อิงอาศัยหรือกล้วยไม้ดิน (terrestrial) เจริญเติบโตขึ้นไปทางส่วนยอด ลำต้นเรียวยาว (long & slender) ค่อนข้างเหนียว ใบแบนแคบ หรือแผ่กว้าง มีตั้งแต่ 2 ใบ จนถึงจำนวนมาก ช่อดอกมักเกิดที่ปลายยอด เป็นช่อเดี่ยวหรือช่อแยกแขนง ดอกในช่อเกิดเป็น 2 แถวตรงข้ามกัน ใบประดับย่อยที่รองรับดอกหนา ไม่ร่วงหลุด (persistent) จนกระทั่งเป็นผล กลีบเลี้ยงและกลีบดอกคล้ายกัน มักกางออก กลีบปากสั้นกว่ากลีบเลี้ยงเล็กน้อย แนบชิดและขนานกับเส้าเกสร ปลายกลีบปากเป็น 3 แฉก แฉกข้าง (side lobes) ชี้ขึ้น แฉกกลางรูปไข่ปลายโค้งเล็กน้อย บริเวณตรงกลางแฉกมีตุ่มขรุขระ (warty) เส้าเกสรเรียวยาว ค่อนไปทางส่วนปลายแผ่เป็นปีก ก้อนเรณู 2 ก้อน รูปไข่ มีร่องทางด้านหลัง ก้านกลุ่มเรณูกว้างและสั้น Bromheadia aporoides Rchb. f., Otia Bot. Hamb.: 44 (1878); Hook. f. in Fl. Brit. India 6: 20 (1890); Holttum, Rev. Fl. Malaya 1: 545 (1957); Seidenf. & Smitinand, Orch. Thailand 2: 325, fig. 247 (1960); Seidenf. in Opera Botanica 72: 13, fig. 4, pl. Ia (1983); 114: 322, fig. 215 (1992); Seidenf. & Wood, Orch. Pen. Mal. & Sing.: 529, figs. 238b-e, pl. 37a (1992); Seidenf. in Opera Botanica 114: 323, fig. 215 (1992).
ประเทศไทย.- เหนือ: แม่ฮ่องสอน เชียงใหม่ (ดอยสุเทพ ดอยสะเก็ด บ่อหลวง); ตะวันออกเฉียงเหนือ: สกลนคร (ภูพาน) เพชรบูรณ์ (น้ำหนาว หล่มเก่า); ตะวันออก: ชัยภูมิ (ป่าหินงาม); ตะวันตกเฉียงใต้: เพชรบุรี กาญจนบุรี การกระจายพันธุ์.- ลาว พม่า ไทย มาเลเซีย บอร์เนียว นิเวศวิทยา.- พบทั่วไปในที่มีแสงพอประมาณถึงมีแสงมากในป่าเต็งรัง ออกดอกและผลระหว่างเดือน มีนาคม - มิถุนายน ชื่อพื้นเมือง.- เอื้องจำปา |
|
กล้วยไม้อิงอาศัย ไม่มีลำลูกกล้วย
ลำต้นเกาะอยู่ด้วยกันเป็นกลุ่ม แต่ละต้นยาว 5 - 14 ซม. ใบ
เกิดที่ด้านข้างของลำต้น เรียงสลับกันเป็น 2 แถว อยู่ในระนาบเดียวกันกับลำต้น
และหลุดร่วง (articulate) เมื่อใบแก่ เหลือแต่ส่วนก้านใบซึ่งแผ่เป็นกาบซ้อนทับกัน
ใบรูปขอบขนานแกมรูปแถบ (linear – oblong) ขนาดใบ 2 - 7 x 0.5 ซม. ปลายแหลม
ช่อดอกยาวประมาณ 1 ซม. เกิดที่ปลายยอด มีใบประดับย่อยซ้อนทับกันเป็น 2 แถว
ดอกยาวประมาณ 2 ซม. ก้านดอกยาว 1 - 1.2 ซม. กลีบเลี้ยงและกลีบดอกสีขาว
รูปขอบขนานแกมรูปหอก (lanceolate - oblong) ขนาด 2 - 2.2 x 0.5 - 0.6 ซม.
กลีบปากรูปขอบขนาน แฉกข้างรูปสามเหลี่ยม มีแถบสีม่วง แฉกกลางสีขาวกว้างประมาณ 0.7
ซม. มีตุ่มขรุขระสีเหลืองตรงกลาง เส้าเกสรขนาด 1.2 x 3 ซม.
ขอบเป็นสีดำทั้งสองข้าง ผลเป็นฝักรูปขอบขนานแกมรูปไข่ ขนาด 2.5 - 3 x 0.5 - 0.6
ซม.