รายชื่อกล้วยไม้ บริเวณอุทยานแห่งชาติป่าหินงาม
(List of orchids found in
the Pa-Hin-Ngam
National Park)
- Acriopsis indica Wight นมหนู
- Aerides houlettiana Rchb. f. กุหลาบเหลืองโคราช
- Bromheadia aporoides Rchb. f. เอื้องจำปา
- Bulbophyllum affine Lindl. สิงโตงาม สิงโตประหลาด
- Bulbophyllum blepharistes Rchb. f. สิงโตกลอกตา สิงโตสมอหิน
- Bulbophyllum lemniscatoides Rolf สิงโตขนตาแดง
- Bulbophyllum lepidum (Blume) J. J. Sm สิงโตพัดแดง
- Bulbophyllum parviflorum Par. & Rchb. f. สิงโตรวงข้าวน้อย
- Bulbophyllum propinquum Kraetzl เอื้องกีบม้าขาว
- Cleisostoma simondii (Gagnep.) Seidenf. เอื้องสร้อยทับทิม
- Coelogyne brachyptera Rchb. f. เอื้องเทียน เอื้องลำเทียนปากดำ
- Coelogyne cumingii Lindl. เอื้องมัน
- Coelogyne trinervis Lindl. เอื้องหมาก
- Cymbidium aloifolium (L.) Sw. กะเรกะร่อน
- Dendrobium compactum Rolfe ex W. Hackett เอื้องข้าวตอก
- Dendrobium draconis Rchb. f. เอื้องเงิน เอื้องตึง
- Dendrobium ellipsophyllum Tang & Wang เอื้องทอง
- Dendrobium signatum Rchb. f.เอื้องคำกิ่วเอื้องตีนนกเอื้องตีนเป็ด
- Dendrobium unicum Seidenf. เอื้องครั่งแสด เอื้องสายสีแสด
- Doritis pulcherrima Lindl. ม้าวิ่ง
- Eria dasypus Rchb. f. เอื้องลำอ้วนดอกขน
- Eria pubescens (Hook.) Steud. เอื้องคำหิน
- Eulophia macrobulbon (Par. & Rchb. f.) Hook. f. ว่านอึ่ง
- Eulophia spectabilis (Dennst.) Suresh. ว่านหัวครู ว่านดิน
- Habenaria dentata (Sw.) Schltr. นางอั้วน้อย เอื้องข้าวตอก
- Habenaria humistrata Rolfe ex Downie ตูบหมูบมดลิ่น
- Habenaria rhodocheila Hance ปัดแดง สังหิน
- Luisia curtisii Seidenf. ขอซิง
- Panisea uniflora (Lindl.) Lindl. เอื้องรงรอง
- Pecteilis susannae (L.) Raf. นางอั้ว เอื้องตีนกบ นางกราย
- Peristylus lacertiferus (Lindl.) J. J. Sm. อั้วจิ๋วหนวดงาม
- Pholidota recurva Lindl. เอื้องเหลี่ยมลำต่อ เอื้องข้อต่อ
- Polystachya concreta (Jacq.) Garay & Sweet. เอื้องคางอ้ม
- Spathoglottis affinis de Vriese หัวข้าวเหนียว
- Tainia angustifolia (Lindl.) Benth. & Hook. f. เอื้องสีลา
- Thrixspermum centipeda Lour.เอื้องกลีบผอมตะขาบเหลืองตีนตะขาบ
- Trichotosia dasyphylla (Par. & Rchb. f.) Kraetzl เอื้องเบี้ยไม้ใบขน
สามก้อม
|
|
Acriopsis
Reinw. ex Blume,
Bijdr. 376 (1825); Benth. & Hook. f., Gen. Pl. 3: 586 (1883).
กล้วยไม้อิงอาศัย (epiphyte)
เจริญเติบโตแบบแตกกอหรือเจริญทางด้านข้าง (sympodial)
ลำลูกกล้วย (pseudobulb) รูปไข่
(ovoid) อวบน้ำ มีหลายข้อ บริเวณปล้องมีกาบ (sheath)
สีขาว เป็นแผ่นบางหุ้มอยู่ ใบแคบยาว 2-3
ใบ ช่อดอกเกิดจากตาข้างใกล้ฐานของลำลูกกล้วย ช่อตั้งตรง (erect)
แบบช่อเดี่ยว (simple) หรือแยกแขนง
(branched) มีดอกย่อยขนาดเล็กจำนวนมาก กลีบเลี้ยงอันบน
(dorsal sepal) รูปไข่กลับ (obovate)
กลีบเลี้ยงคู่ข้าง (lateral sepals)
เชื่อมติดกันโดยตลอดตามความยาวอยู่ใต้กลีบปาก (lip)
โคนของกลีบปากเชื่อมกับเส้าเกสร (column)
ตั้งแต่ด้านล่างจนถึงประมาณกึ่งกลางของเส้าเกสร ทำให้เกิดเป็นถุงแคบ ๆ
เส้าเกสรตั้งเกือบตรง บริเวณข้างยอดเกสรเพศเมีย (stigma)
มีรยางค์ยื่นออกมาข้างละ 1 อัน ก้อนเรณู (pollinia)
มี 4 ก้อน ก้านก้อนเรณู (stipe)
เล็กแคบ
Acriopsis
indica Wight, Ic. Pl. 5: 20, pl. 1748-1 (1852);
Hook. f. in Fl. Brit. India 6: 79 (1890); Grant, Orch. Burma: 313 (1895);
Holttum, Rev. Fl. Malaya 1: 553 (1953); Seidenf. & Smitinand, Orch. Thailand
3: 515, fig. 380 (1961); Seidenf. in Opera Botanica 72: 103, fig. 57, pl.
VIIIa (1983); Vogel, Orch. Monographs 1: 8, fig. 5, pl. 1b (1986); Seidenf. in
Opera Botanica 114: 347, fig. 232 (1992); Seidenf. & Wood, Orch. Pen. Mal. &
Sing.: 566, figs. 257c-f (1992).
กล้วยไม้อิงอาศัย พบในที่มีแสงมาก ลำลูกกล้วยขนาด
1 - 2 x 0.8 - 1.2 ซม. มี
3 - 5 ข้อ ลำลูกกล้วยเกาะกันเป็นกลุ่ม ค่อนข้างแน่น ใบ
เกิดที่ปลายลำลูกกล้วย รูปขอบขนานและยาว ปลายใบแหลม โคนใบแคบ ขอบใบเรียบ ขนาดใบ
5 - 12 x 0.6 - 0.8 ซม.
ก้านช่อดอก (scape) สีเขียว ยาว 4 - 10
ซม. ช่อดอกแตกแขนงมาก
ประกอบด้วยดอกขนาดเล็ก สีเขียวอมเหลือง กระจายห่าง ๆ ใบประดับย่อย
(bracteole) สีเขียว ยาวประมาณ 1 มม.
ปลายแหลม ดอกบานกว้างประมาณ 1 ซม.
ก้านดอก (pedicel) ยาว 0.6 - 0.7
ซม. กลีบเลี้ยงอันบนโค้ง ขนาด 1.2
x 5 มม.
กลีบเลี้ยงคู่ข้างที่เชื่อมติดกัน ขนาด 1.5 x 5 มม.
กลีบดอก (petal) รูปไข่กลับ ปลายกลม ขนาด
4 x 2 มม.
ทั้งกลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีจุดสีม่วงกระจายห่าง ๆ กลีบปากสีขาว รูปไข่ ขนาด
4 x 2.5 มม.
ขอบหยักเป็นคลื่นเล็กน้อย ตรงกลางมีสันนูน (callus) 2
สัน คู่กัน เส้าเกสรสีเขียว ขนาด 3 x 1 มม.
ผล เป็นฝัก (capsule) ขนาด 1 -
1.5 x 0.8 - 1 ซม.
ประเทศไทย.-
พบทั่วประเทศ
การกระจายพันธุ์.-
อินเดีย พม่า ไทย ลาว กัมพูชา เวียดนาม อินโดนีเซีย
และฟิลิปปินส์
นิเวศวิทยา.-
พบทั่วไปในป่าเต็งรัง ออกดอกและผลระหว่างเดือนกุมภาพันธุ์ -
พฤษภาคม
ชื่อพื้นเมือง.- นมหนู |