Plant of the month March,2022
English (ไทย)

 

 

ดังหวาย  
Clerodendrum nutans Wall. ex Jack, Mal. Misc. 1(1): 17. 1820.
วงศ์ Lamiaceae

ไม้พุ่ม สูง 2–3 ม. ลำต้นมักเป็นสี่เหลี่ยม ไม่มีหูใบ ใบเรียงตรงข้าม รูปรีถึงรูปใบหอก หรือรูปหอกหลับ ยาว 10–20 ซม. โคนสอบหรือมน ขอบเรียบหรือจักซี่ฟันห่าง ๆ ปลายใบแหลมยาว ปลายแหลมยาวได้ถึง 1.5 ซม. แผ่นใบเกลี้ยง เส้นแขนงใบข้างละ 6–8 เส้น ก้านใบยาว 1.5–7 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุก เรียวยาว ห้อยลง ยาว 12–30 ซม. ดอกสีขาว ก้านดอกเรียวยาว ยาว 1–2.5 ซม. ใบประดับและใบประดับย่อยรูปเส้นด้าย ยาว 2–4 มม. กลีบเลี้ยงรูประฆัง หลอดกลีบสั้น มี 5 กลีบ รูปใบหอก กว้าง 1–3 มม. ยาว 7–8 มม. สีแดง ขยายในผลเล็กน้อย พับงอกลับ กลีบดอก 5 กลีบ ขนาดเท่า ๆ กัน หลอดกลีบดอกยาวประมาณ 1 ซม. กลีบรูปไข่กลับ ยาวประมาณ 1.2 ซม. โคนเรียวแคบ เกสรเพศผู้ 2 คู่ ยาวไม่เท่ากัน ติดภายในหลอดกลีบดอก ยื่นยาวพ้นหลอดกลีบดอก อับเรณูติดด้านหลัง มี 2 พู แตกตามยาว รังไข่เหนือวงกลีบ มี 4 ช่อง แต่ละช่องมีออวุล 1 เม็ด ก้านเกสรเพศเมียสั้นกว่าก้านชูอับเรณู ยอดเกสรมี 2 พู ผลแบบผนังชั้นในแข็ง ส่วนมากมี 4 พู เส้นผ่านศูนย์กลาง 1–1.5 ซม. สด เป็นมันวาว สีเขียวเปลี่ยนเป็นสีเทาอมม่วง มี 4 ไพรีน

 

 

การกระจายพันธุ์  พบที่อินเดีย บังคลาเทศ เมียนมาร์ เวียดนาม คาบสมุทรมลายู สุมาตรา และแทบทุกภาคของไทย ยกเว้นทางภาคตะวันออกเฉียวเหนือ ขึ้นในป่าดิบแล้ง ป่าดิบชื้น และป่าดิบเขา หรือบนเขาหินปูน ความสูง 50-1,800 เมตร

ภาพ  ปรีชา การะเกตุ, ธรรมรัตน์ พุทธไทย

เอกสารอ้างอิง
Leeratiwong, C., Chantaranothai, P. & Paton, A. (2011). A synopsis of the genus Clerodendrum L. (Lamiaceae) in Thailand. Tropical Natural History 11(2): 201-203.