Plant of the month December,2021
English (ไทย)

 

 

เครือเศวตภูลังกา  
Argyreia pseudosolanum Traiperm & Suddee, PhytoKeys 149: 110. 2020.
วงศ์ Convolvulaceae

ไม้เถาล้มลุก มีขนคล้ายไหมตามแผ่นใบด้านล่าง ก้านใบ ใบประดับ กลีบเลี้ยงและกลีบดอกตามแถบเส้นกลางกลีบ และหลอดกลีบดอกด้านนอก ใบรูปรีถึงรูปใบหอก ยาว 7–17 ซม. โคนรูปลิ่ม มน หรือกลม ปลายใบแหลม มีติ่ง แผ่นใบสีเขียวเข้มด้านบน ด้านล่างสีอ่อน ขอบเรียบ เส้นแขนงใบข้างล่ะ 5–8 เส้น ก้านใบยาว 0.3–1.2 ซม. เป็นร่องด้านบน ช่อดอกแบบช่อกระจุก ออกตามซอกใบ มี 3–5 ดอก ก้านช่อยาว 4–6 มม. ใบประดับรูปใบหอก ยาว 5–7 มม. ร่วงเร็ว ก้านดอกยาว 4–5 มม. กลีบเลี้ยงรูปไข่กลับ ปลายกลม 2 กลีบนอกยาว 7.5–8 มม. กลีบที่ 3 เบี้ยว กลีบคู่ในยาว 5–6 มม. ปลายมน ดอกรูปกงล้อ สีขาว ยาว 1.8–2 ซม. มี 5 กลีบ หลอดกลีบสั้น ปากแตรรูปดาว เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 3 ซม. เกสรเพศผู้ 5 อัน ยาวเท่า ๆ กัน ยาว 1.8–2 ซม. โคนก้านชูอับเรณูที่จุดติดหลอดกลีบดอกมีขน อับเรณูรูปขอบขนาน เป็นเงี่ยง ยาว 3–4 มม. แตกตามยาว เรณูกลม ผิวมีหนามละเอียด จานฐานดอกรูปวงแหวน ขอบเป็นคลื่น ก้านเกสรเพศเมียยาวกว่าเกสรเศผู้เล็กน้อย ยอดเกสร 2 พู กลม ๆ ผลสด 0.8–1 ซม. มีกลีบเลี้ยงที่ขยายหุ้ม มี 2 เมล็ด

 

การกระจายพันธุ์  พืชถิ่นเดียวของไทย พบเฉพาะทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่อุทยานแห่งชาติภูลังกา จังหวัดบึงกาฬ ขึ้นตามภูเขาหินทราย ชายป่าดิบแล้ง ความสูงประมาณ 500 เมตร

ภาพ  วิทวัธ เขียวบาง (บึงกาฬ)

เอกสารอ้างอิง
Traiperm, P. & Suddee, S. (2020). A new species of Argyreia (Convolvulaceae) from Thailand. Phytokey 149: 109-115.