| เข็มเลื้อย | Hydrophylax maritima L.f., Suppl. : 126. 1781. | วงศ์ Rubiaceae | |
ไม้ล้มลุกอวบน้ำ ทอดเลื้อย ยาว 4–5 ม. มีรากตามข้อ ลำต้นสีน้ำตาลแดงหรืออมเขียวอ่อน กิ่งที่มีดอกยาวได้ถึง 10 ซม. หูใบคล้ายกาบ เชื่อมติดโคนใบ ใบเรียงตรงข้าม รูปขอบขนานหรือรูปใบพาย ยาว 1–2.5 ซม. ปลายแหลม โคนสอบเรียวจรดก้าน ขอบใบจักฟันเลื่อยถี่ มีนวลทั้งสองด้าน ก้านใบสั้นหรือไร้ก้าน ดอกออกเดี่ยว ๆ หรือเป็นคู่ตามซอกใบ กลีบเลี้ยง 4 กลีบ ยาว 1–2 มม. หลอดกลีบเป็นสัน 4 เหลี่ยม ขยายในผล กลีบดอกรูปแตร สีขาวหรืออมม่วง หลอดกลีบดอกยาว 6–7 มม. ด้านในมีขนช่วงบน ปลายแยก 4 กลีบ รูปสามเหลี่ยม ยาว 3–4 มม. บานออก เกสรเพศผู้ 4 อัน ติดภายในหลอดกลีบดอกระหว่างกลีบดอก ก้านเกสรเพศผู้เรียว ยาว 3–4 มม. ยื่นพ้นปากหลอดกลีบดอก รังไข่ใต้วงกลีบ ซ่อนภายใต้หูใบ มี 2 ช่อง แต่ละช่องมีออวุลเม็ดเดียว เกสรเพศเมียยาวประมาณ 8 มม. รวมยอดเกสร ยื่นพ้นปากหลอดกลีบดอก ยอดเกสรแยก 2 พู ไม่ชัดเจน ผลเกลี้ยง เป็นสันตามยาว รูปรี ยาว 4–5 มม. แห้งไม่แตก เปลือกแข็งคล้ายไม้คอร์ก ปลายผลมีกลีบเลี้ยงติดทน เมล็ดมี 2 เมล็ด หรือมีเมล็ดเดียว เรียวยาว เป็นร่องลึกตามยาว สีน้ำตาล | | | |
การกระจายพันธุ์ พบตามชายฝั่งทะเลทางใต้ของอินเดีย ศรีลังกา เกาะอันดามัน และชายฝั่งทะเลด้านตะวันตกของไทยแถบจังหวัดพังงา ภูเก็ต และสตูล | |
ภาพ สุคนธ์ทิพยื ศิริมงคล (พังงา) | |
เอกสารอ้างอิง
| Puff, C., K. Chayamarit and V. Chamchumroon. (2005). Rubiaceae of Thailand. Forest Herbarium. Bangkok. | | Puff, C. (2007). Flora of Thailand: Rubiaceae. Available at https://homepage.univie.ac.at/christian.puff/_FTH-RUB/FTH-RUB_HOME.htm |
|