Plant of the month June,2021
English (ไทย)

 

 

กำปองหลวง  
Clematis buchananiana DC., Syst. Nat. 1: 140. 1817.
วงศ์ Ranunculaceae

ไม้เถาล้มลุก มีขนหนาแน่น ใบประกอบ 5 ใบ เรียงตรงข้าม ก้านใบประกอบยาว 5–10 ซม. ใบย่อยรูปไข่ หรือมี 3 พู ยาว 3–11 ซม. โคนกลมหรือเว้าตื้น ๆ ปลายแหลมหรือแหลมยาว ขอบจักซี่ฟัน แผ่นใบมีขนทั้งสองด้าน เส้นโคนใบ 5–7 เส้น ก้านใบย่อยยาว 3–5 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุกแยกแขนง มีขนสั้นนุ่ม ดอกจำนวนมาก ก้านช่อยาว 3–20 ซม. ใบประดับ 2 ใบ คล้ายใบ รูปไข่ ใบประดับย่อยขนาดเล็ก ยาวประมาณ 5 มม. ดอกรูประฆัง ไม่มีกลีบดอก เส้นผ่านศูนย์กลาง 2–2.5 ซม. ยาว 2.7–3 ซม. ก้านดอกยาว 1–3.5 ซม. กลีบเลี้ยง 4 กลีบ คล้ายกลีบดอก เรียงจรดกันในดอกตูม ดอกบานตั้งตรง รูปขอบขนาน ยาว 2–3 ซม. ปลายแหลมหรือกลม ม้วนงอกลับ มีขนสั้นนุ่ม เกสรเพศผู้จำนวนมาก ก้านชูอับเรณูรูปเส้นด้าย ยาวประมาณ 1 ซม. โคนขยายออก มีขน อับเรณูหันเข้า รูปแถบ ยาว 3–7 มม. ปลายแหลมโค้งลง คาร์เพลจำนวนมาก รังไข่มีออวุลเดียว มีขนประปราย ก้านเกสรเพศผู้เรียวยาว ยาว 1.3–1.5 ซม. มีขนยาว ผลแบบผลแห้งเมล็ดล่อน เรียงแน่นรูปไข่กลับ ยาว 3–8 มม. แบนเล็กน้อย เกสรเพศเมียที่ติดทนเรียว ยาว 3–5 ซม. มีขนยาวนุ่ม ขนยาว 3–5 มม.

การกระจายพันธุ์  พบที่อินเดีย เนปาล ภูฏาน จีนตอนใต้ พม่า ภูมิภาคอินโดจีน และภาคเหนือของไทย พบที่เชียงใหม่และเชียงราย ตามชายป่าดิบเขา ความสูง 1000–2100 เมตร

ภาพ  สุคนธ์ทิพยื ศิริมงคล (ดอยเชียงดาว เชียงใหม่)

เอกสารอ้างอิง
Tamura, M. (2011). Ranunculaceae. In Flora of Thailand Vol. 11(1): 49–52.
Wencai, W. & Bartholomew, B. (2001). Ranunculaceae. Flora of China Vol. 6: 333, 378.