|
ช้องเจ้าฟ้า |
Buxus sirindhorniana W.K.Soh, von Sternb., Hodk. & J.Parn., Nordic J. Bot. 32(4): 454. 2014. |
วงศ์ Buxaceae |
|
ไม้พุ่มหรือต้นขนาดเล็ก สูงได้ถึง 8 ม. เปลือกแตกเป็นคอร์ก กิ่งมีช่องอากาศ ใบเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปใบหอก ยาว 3.5–13 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบเรียวแคบ แผ่นใบหนา ขอบใบเรียบ เส้นกลางใบบุ่มด้านบน นูนด้านล่าง เส้นแขนงใบข้างละ 25–30 เส้น ก้านใบยาว 0.5– 1 ซม. มีร่องด้านบน ช่อดอกคล้ายช่อกระจะ 1–4 ช่อ ออกเป็นตามซอกใบ ยาวประมาณ 1 ซม. ดอกเพศผู้เรียงเวียนด้านข้าง 8–12 ดอก ดอกเพศเมียออกเดี่ยว ๆ ที่ปลายช่อ ใบประดับรูปไข่ ยาว 2–2.5 มม. ติดนาน ขอบมีขนครุย กลีบรวม 4 กลีบ เรียงเป็นคู่ตรงข้าม รูปไข่ ขอบมีขนครุย ดอกเพศผู้ ก้านดอกเรียว ยาว 1.5–2 มม. กลีบรวมยาวประมาณ 2.5 มม. เกสรเพศผู้ 4 อัน ติดบนวงเกสรเพศเมียที่เป็นหมันหนา ก้านชูอับเรณูยาว 2–3 มม. อับเรณูรูปขอบขนาน ยาวประมาณ 0.05 มม. ดอกเพศเมีย ก้านดอกหนา ยาว 1–3 มม. กลีบรวมยาว 1–1.5 มม. รังไข่เหนือวงกลีบ มี 2 ช่อง รูปรีกว้าง ยาว 1.5–2 มม. มีต่อมน้ำต้อย ก้านเกสรเพศเมีย 2 อัน ยาว 1–1.5 มม. โค้งงอกลับ ติดทน ยอดเกสรเพศเมียเป็นครีบตามยาว ผลกลม ๆ เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 5 มม. มี 4 เมล็ด รูปขอบขนาน สีดำเป็นมันวาว มีจุกขั้ว |
|
|
|
การกระจายพันธุ์ พบขึ้นกระจายห่าง ๆ ทางภาคเหนือที่ดอยเชียงดาว จ.เชียงใหม่ แจ้ซ้อน จ.ลำปาง ดอยหัวหมด จ.ตาก และสังขละบุรี จ.กาญจนบุรี ขึ้นตามเขาหินปูน ความสูง 700-1,500 เมตร คำระบุชนิดตั้งขึ้นเพื่อเทิดพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้รับการตีพิมพ์เมื่อปี 2557 เป็นชนิดที่รังไข่มี 2 ช่อง ขณะที่ชนิดอื่น มี 3 ช่อง |
|
ภาพ ปรีชา การะเกตุ, ราชันย์ ภู่มา (ดอยหัวหมด ตาก) |
|