| โสภา | Sopubia trifida Buch.-Ham. ex D.Don, Prodr. Fl. Nepal. 88. 1825. | วงศ์ Orobanchaceae | |
ไม้ล้มลุกกึ่งเบียน สูงได้ถึง 1 ม. กิ่งแตกตรงข้าม หนาแน่นช่วงปลาย ลำต้นเป็นเหลี่ยมเล็กน้อย มีริ้วเป็นขนสั้นละเอียด ใบเรียงตรงข้าม รูปแถบ ยาว 1–3 ซม. ใบช่วงโคนมักแยกเป็น 3 แฉก แผ่นใบสาก มีเส้นใบเส้นเดียว ไร้ก้าน ช่อดอกแบบช่อกระจะออกที่ปลายกิ่ง มักแยกแขนง ใบประดับคล้ายใบ ยาวได้ถึง 1 ซม. ก้านดอกย่อยยาว 0.5–1.5 ซม. ใบประดับย่อย 2 อัน คล้ายใบ ติดใกล้ปลายก้านดอก รูปเส้นด้าย ยาว 1–2 มม. ติดทน กลีบเลี้ยงรูประฆัง ยาว 3–4 มม. มี 10 ริ้ว ปลายแยก 5 กลีบรูปสามเหลี่ยมขนาดเล็ก ติดทน ด้านใบและขอบมีขนละเอียด กลีบดอกรูปกงล้อกึ่งรูประฆัง คล้ายรูปปากเปิด มี 5 กลีบ ขนาดเท่า ๆ กัน สีเหลืองหรือชมพู โคนมีปื้นสีชมพูอมม่วง หลอดกลีบสั้น ยาวประมาณ 3 มม. กลีบรูปไข่กลับเกือบกลม กว้าง 3–4 มม. ยาวประมาณ 5 มม. เกสรเพศผู้อันยาว 2 อัน สั้น 2 อัน ติดช่วงโคนหลอดกลีบดอก ก้านชูอับเรณูรูปเส้นด้าย อับเรณูรูปขอบขนาน ยาวประมาณ 2.5 มม. โคนมีกระจุกขน ไม่สมบูรณ์ 1 อัน ขนาดเล็ก รังไข่เหนือกลีบดอก กลม ๆ มี 2 ช่อง ก้านเกสรเพศเมียเรียว ยาวเท่า ๆ กลีบดอก ยอดเกสรคล้ายรูปลิ้น ติดทน ผลแห้งแตก รูปไข่เกือบกลม ยาว 3–4 มม. เมล็ดจำนวนมาก | | | |
การกระจายพันธุ์ พบที่แอฟริกา มาดากัสการ์ อินเดีย ปากีสถาน เนปาล ภูฏาน ศรีลังกา จีนตอนใต้ ภูมิภาคอินโดจีนและมาเลเซีย ถึงฟิลิปปินส์ ขึ้นตามที่โล่ง ทุ่งหญ้า ความสูงถึงประมาณ 1500 เมตร | |
ภาพ สุคนธ์ทิพย์ ศิริมงคล (ดอยเชียงดาว เชียงใหม่) | |
เอกสารอ้างอิง
| Yamazaki, T. (1990). Scrophulariaceae. In Flora of Thailand Vol. 5(2): 223–225. | | Hong, D., Yang, H., Jin, C., Fischer, M.A., Holmgren, N.H. & Mill, R.R. (1998). Scrophulariaceae. In Flora of China Vol. 18: 87. |
|