Plant of the month May,2018
English (ไทย)

 

 

โนรีปราณ  
Hiptage calcicola Sirirugsa, Nordic Journal of Botany 7: 277. 1987.
วงศ์ Malpighiaceae

ไม้พุ่มรอเลื้อย มีขนสีน้ำตาลอมเหลืองหนาแน่นตามกิ่งอ่อน ใบอ่อน ก้านใบ และช่อดอก หูใบขนาดเล็ก ใบเรียงตรงข้าม ใบรูปรีหรือรูปไข่ ยาว 3–11 ซม. ปลายแหลมยาวสั้น ๆ หรือกลม โคนกลมหรือเว้าตื้น ๆ ขอบมีสีเข้ม แผ่นใบเป็นมันวาวด้านบน ด้านล่างไม่มีต่อมตามแผ่นใบด้านล่างและขอบใบ แต่มีต่อมใกล้โคน 1–2 คู่ เส้นแขนงใบข้างละ 3–7 เส้น ก้านใบยาว 0.5–1 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกตามซอกใบหรือปลายกิ่ง ช่อดอกยาวได้ถึง 12 ซม. ก้านช่อสั้น ก้านดอกยาว 0.4–1.5 ซม. เป็นข้อใต้จุดกึ่งกลาง มีขนสั้นนุ่ม ใบประดับรูปใบหอก ยาวประมาณ 2 มม. ใบประดับย่อยแหลม ขนาดประมาณ 1 มม. กลีบเลี้ยง 5 กลีบ เรียงซ้อนเหลื่อม แผ่นกลีบมีต่อมขนาดเล็กเห็นไม่ชัดเจนหรือไม่มี กลีบรูปรี ยาวประมาณ 1.5 มม. ปลายกลม โคนตัด ดอกสีขาวอมเหลือง กลีบดอกสมมาตรด้านข้าง มี 5 กลีบ รูปเกือบกลม กว้างยาว 3.5–4 มม. โคนตัดหรือรูปติ่งหู ขอบจักชายครุย ด้านนอกมีขนสั้นนุ่ม ก้านกลีบยาว 1–2 มม. เกสรเพศผู้ 10 อัน เชื่อมติดกันที่โคน ยาวไม่เท่ากัน ก้านชูอับเรณูยาว 1–2.5 มม. อับเรณูยาว 0.5–1 มม. รังไข่มี 3 ช่อง มีขนปกคลุม ก้านเกสรเพศเมียโค้งงอ ยาวประมาณ 4 มม. ผลแยกแล้วแตก มี 3 ซีก สีเขียวอ่อนอมน้ำตาล มีขนสั้นนุ่ม แต่ละซีกมี 3 ปีก ปีกกลางรูปขอบขนาน ยาว 2–2.5 ซม. ปลายกลมหรือจัก 2 พู ปีกข้างรูปขอบขนาน ยาว 1–1.2 ซม. ก้านผลยาว 1.5–2 ซม.

 

 

การกระจายพันธุ์  พืชถิ่นเดียวของไทย พบทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่เลย ภาคตะวันตกเฉียงใต้ที่เพชรบุรี (แก่งกระจาน) ประจวบคีรีขันธ์ (สามร้อยยอด, ห้วยยาง) และภาคใต้ที่พังงาและพัทลุง ขึ้นตามยอดเขาหินปูน ความสูงจนถึงประมาณ 500 เมตร

ภาพ  ปรีชา การะเกตุ (แก่งกระจาน, เพชรบุรี)

เอกสารอ้างอิง
Sirirugsa, P. (1991).  Malpighiaceae. In Flora of Thailand Vol. 5(3): 281–283.