| มะดูก | Siphonodon celastrineus Griff., Calc. J. Nat. Hist. 4: 246, t. 14. 1844. | วงศ์ Celastraceae | |
ไม้ต้น สูงได้ถึง 30 ม. หูใบขนาดเล็ก ร่วงเร็ว ใบเรียงเวียน รูปรี รูปขอบขนาน หรือแกมรูปไข่ กว้าง 2–8 ซม. ยาว 6.5–20 ซม. ปลายแหลมหรือแหลมยาว โคนรูปลิ่มถึงกลม ขอบจักซี่ฟันหรือจักมนตื้น ๆ พบน้อยที่เรียบ เส้นแขนงใบข้างละ 6–11 เส้น ก้านใบยาว 0.5–1.5 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุก ออกสั้น ๆ ตามซอกใบ ก้านช่อยาว 5–8 มม. บางครั้งลดรูปมีดอกเดียว ก้านดอกยาว 0.3–1 ซม. กลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 1–2 มม. กลีบดอก 5 กลีบ เรียงซ้อนเหลื่อมที่โคน รูปไข่ปลายมน ยาว 2.5–3.5 มม. เกสรเพศผู้ 5 อัน ก้านชูอับเรณูยาวประมาณ 1 มม. แบนๆ เชื่อมติดกันที่โคน แกนอับเรณูแผ่กว้างแยกอับเรณู อับเรณูบิดพับงอเข้าในตาดอก วงเกสรเพศเมียรูปครึ่งวงกลมหรือรูปกรวยสั้น ๆ แนบติดจานฐานดอก เว้าลึก เกสรเพศเมียเป็นแท่งสั้น ๆ ติดที่โคน รังไข่มีหลายช่อง เรียงกระจัดกระจาย แต่ละช่องมีออวุลเม็ดเดียว ผลคล้ายผลผนังชั้นในแข็ง รูปรีหรือรูปไข่กลับ ยาว 3–5 ซม. แข็ง ผิวขรุขระ มีหลายไพรีน แต่ละไพรีนมีเมล็ดเดียว รูปรี แบน ยาวประมาณ 8 มม. | | | |
การกระจายพันธุ์ พบที่อินเดีย พม่า ภูมิภาคอินโดจีนและมาเลเซีย ฟิลิปปินส์ และนิวกินี ในไทยพบทุกภาค ขึ้นตามป่าผลัดใบและไม่ผลัดใบ ชายป่า หรือเขาหินปูน ความสูงถึงประมาณ 1000 เมตร | |
ภาพ ปรีชา การะเกตุ (แก่งกระจาน เพชรบุรี) | |
เอกสารอ้างอิง
| Hou, D., I.A. Savinov and P.C. van Welzen. (2010). Celastraceae. In Flora of Thailand Vol. 10(2): 196–198. |
|