Plant of the month January,2017
English (ไทย)

 

 

ปิ่นสินชัย  
Leucosceptrum canum Sm., Exot. Bot. 2: 113. 1805.
วงศ์ Lamiaceae

ไม้พุ่มหรือไม้ต้น สูงได้ถึง 7 ม. มีขนรูปดาวสีเทาอมเหลืองสั้นหนานุ่มตามกิ่งและใบอ่อน ช่อดอก กลีบเลี้ยง และกลีบดอก ใบเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปรีถึงรูปใบหอก ยาว 10–23 ซม. ปลายแหลมยาว ขอบจักฟันเลื่อย ก้านใบยาว 1.5–4.5 ซม. ช่อดอกแบบช่อเชิงลดรูปทรงกระบอก ยาว 10–13 ซม. ใบประดับเรียงซ้อนเหลื่อม ร่วงในผล ใบประดับย่อยรูปเส้นด้ายขนาดเล็ก ดอกเรียงแน่นเป็นวงรอบ ก้านดอกยาวประมาณ 1 มม. กลีบเลี้ยงรูประฆัง ยาว 6–8 มม. ปลายแยกเป็นกลีบสั้น ๆ รูปสามเหลี่ยม 5–7 กลีบ ยาวประมาณ 1.5 มม. ดอกสีขาว กลีบรูปปากเปิด ยาว 0.8–1 ซม. กลีบบนเว้าตื้น กลีบด้านล่าง 3 กลีบ กลีบกลางใหญ่กว่ากลีบข้าง เกสรเพศผู้สั้น 2 อัน ยาว 2 อัน ติดกลางหลอดกลีบ โคนเชื่อมติดกัน มีขนละเอียดหนาแน่น ยื่นพ้นหลอดกลีบดอกชัดเจน อับเรณูติดที่ฐาน มีพูเดียว รูปไต แตกตามขวาง จานฐานดอกจัก 4 พู ก้านเกสรเพศเมียเรียวยาว ปลายแยกเป็น 2 แฉก รูปลิ่มแคบ ผลเปลือกแข็งเมล็ดเดียว รูปสามเหลี่ยมเรียว ปลายตัด มีตุ่มกระจาย

 

 

การกระจายพันธุ์  พบที่ภูฏาน อินเดีย เนปาล จีนตอนใต้ พม่า ลาว เวียดนาม และภาคเหนือของไทยที่ดอยเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ขึ้นตามชายป่า ที่โล่งบนเขาหินปูน ความสูง 1600–2000 เมตร

ภาพ  มนตรี ธนรส (ดอยเชียงดาว เชียงใหม่)

เอกสารอ้างอิง
Li, X.W. and I.C. Hedge. (1994). Lamiaceae. In Flora of China Vol. 17: 245.