| เทียนมณีดำ | Impatiens drepanophora Hook.f., Rec. Bot. Surv. India. 4: 17. 1905. | วงศ์ Balsaminaceae | |
ไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 1 ม. แตกกิ่งประปราย ข้อโป่งพอง เกลี้ยง ใบเรียงเวียนหรือเกือบตรงข้าม รูปไข่ถึงรูปใบหอกแกมรูปไข่ ยาว 2.5–13 ซม. ปลายแหลมยาว โคนรูปลิ่ม แผ่นใบเกลี้ยง โคนมีต่อมมีก้าน 2 ต่อม ขอบจักฟันเลื่อย ปลายจักมีต่อมเป็นติ่ง เส้นแขนงใบข้างละ 7–9 เส้น ก้านใบสั้น หรือยาวได้ถึง 5 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกตามซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ก้านช่อยาว 7–15 ซม. มี 5–10 ดอก ก้านดอกยาว 1.5–2.3 ซม. ใบประดับรูปใบหอกแกมรูปไข่ ยาวได้ถึง 4 มม. ร่วงเร็ว ปลายเป็นติ่งแหลม มีต่อม ดอกสีเหลือง กลีบเลี้ยง 2 กลีบ รูปเคียว ยาว 2–4 มม. ปลายเป็นติ่งแหลมยาว กลีบปากเป็นถุงเรียวรูปคล้ายทรัมเป็ต ยาว 1.7–2 ซม. คอดโค้งขึ้นเป็นเดือยเรียวยาวรูปเส้นด้ายคล้ายเขา ยาว 1.2–1.7 ซม. กลีบดอกกลีบกลางรูปกลม ปลายเรียวแคบโค้ง กลีบปีกมีก้านกลีบ คู่นอกรูปขอบขนานแคบ ๆ ยาวประมาณ 2 ซม. มีจุดสีแดงกระจาย กลีบคู่ในรูปคล้ายขวานขนาดเล็ก เกสรเพศผู้ 5 อัน ก้านชูอับเรณูเชื่อมติดกัน อับเรณูติดกันเป็นวงคล้ายหมวก มีรังไข่และยอดเกสรเพศเมียล้อมรอบ ผลแห้งแตก ผลรูปกระบอง ยาวประมาณ 1.5 ซม. เมล็ดขนาดเล็ก เกลี้ยงหรือมีปุ่มกระจาย | | | |
การกระจายพันธุ์ พบที่อินเดีย เนปาล ภูฏาน พม่า จีนตอนใต้ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย พบที่ภูสวนทราย จังหวัดเลย ขึ้นตามป่าดิบแล้งที่เป็นหินทราย ความสูง 900–1000 เมตร | |
ภาพ ปรีชา การะเกตุ (ภูสวนทราย เลย) | |
เอกสารอ้างอิง
| Chen, Y., S. Akiyama and T. Shimizu. (2007). Balsaminaceae. In Flora of China Vol. 12: 69. | | Toppin, S.M. (1920). Notes on the Balsams of Chitral ans the Kachin Hills. Bulletin of Miscellaneous Information, Kew 1920: 364–366. |
|