Plant of the month July,2016
English (ไทย)

 

 

ก้ามกุ้งขน  
Begonia cathcartii Hook.f. & Thomson, Illustr. Pl. Himal. T. 13. 1855.
วงศ์ Begoniaceae

ไม้ล้มลุกอวบน้ำ สูงได้เกือบ 1 ม. แยกเพศร่วมต้น มีขนสากและขนแยกแขนงสีน้ำตาลแดงหนาแน่นตามเหง้า ลำต้น หูใบ ก้านใบ ช่อดอก ใบประดับ กลีบรวมด้านนอก และผลอ่อน หูใบเป็นแผ่นบาง ๆ รูปไข่ ยาวประมาณ 1 ซม. ติดทน ใบเรียงเวียน รูปไข่ ยาว 6–20 ซม. เบี้ยว ปลายแหลมยาว โคนรูปหัวใจ แผ่นใบมีขนคล้ายหนาม ก้านใบยาวได้ถึง 25 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุกแยกสอง ยาว 10–25 ซม. ดอกเพศผู้ 6–8 ดอก ดอกเพศเมีย 2 ดอก ใบประดับรูปไข่ ยาวประมาณ 2 ซม. ติดทน ดอกสีขาวอมชมพู ดอกเพศผู้ก้านยาว 1–2 ซม. มี 4 กลีบ เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก คู่นอกใหญ่กว่าเล็กน้อย ยาว 1–2 ซม. เกสรเพศผู้จำนวนมาก โคนเชื่อมติดกัน แกนอับเรณูมักยื่นเลยอับเรณู ดอกเพศเมียก้านยาว 1.5–2 ซม. มี 5 กลีบดอก ขนาดไม่เท่ากัน รูปไข่กลับ ยาว 0.5–1.5 ซม. รังไข่ใต้วงกลีบ มีขนหนาแน่น ก้านเกสรเพศเมีย 2 อัน โคนเชื่อมติดกัน ปลายแยกแขนง ยอดเกสรบิดเวียน มีขนต่อม ผลแห้งแตก เกลี้ยง ยาวประมาณ 2 ซม. มี 3 ปีก ปีกบนรูปรี ยาว 1.5–1.7 ซม. ปีกคู่ล่างแคบ กว้าง 3–4 มม. เมล็ดจำนวนมาก ขนาดเล็ก

 

 

การกระจายพันธุ์  อินเดีย เนปาล ภูฏาน พม่า และภาคเหนือของไทยที่ดอยอินทนนท์ จังหวัดเชียงใหม่ ขึ้นตามป่าดิบเขา ความสูง 1800–2300 เมตร

ภาพ  ราชันย์ ภู่มา (ดอยอินทนนท์ เชียงใหม่)

เอกสารอ้างอิง
Clarke, C.B. (1879). Begoniaceae. In J.D. Hooker, Flora of British India Vol. 2: 646.
Craib, W.G. (1931). Begoniaceae. Florae Siamensis Enumeratio 1: 772.