Plant of the month April,2016
English (ไทย)

 

 

กล้วยบัว  
Musa laterita Cheesman, Kew Bull. 4(3): 265. 1949.
วงศ์ Musaceae

ไม้ล้มลุก เจริญด้านข้างจากเหง้า แตกหน่อไกลจากต้นแม่ ลำต้นเทียมสูง 1–2.5 ม. ใบกว้างได้ถึง 40 ซม. ยาวได้ถึง 1.5 ม. เส้นกลางใบเป็นร่องลึก มีสีแดง ก้านใบยาว 40–50 ซม. ช่อดอกออกที่ยอด ตั้งขึ้น แกนและก้านช่อมีขนละเอียด ใบประดับสีส้มอมแดง ยาว 20–30 ซม. ช่วงโคนเป็นดอกเพศเมียที่เกสรเพศผู้เป็นหมันหรือดอกสมบูรณ์เพศ ช่วงปลายเป็นดอกเพศผู้ที่เกสรเพศเมียเป็นหมัน ดอกเรียง 1–2 แถว กลีบรวมไม่สมมาตร เรียง 2 วง ๆ ละ 3 กลีบ วงใน 1 กลีบแยกออก 2 กลีบเชื่อมติดกันเป็นหลอด แยกจรดโคนด้านเดียว ปลายจักตื้น ๆ 5 จัก ใบประดับช่อดอกเพศผู้แต่ละใบมี 6–10 ดอก กลีบที่แยกรูปเรือ บางใส ยาวประมาณ 1 ซม. กลีบที่เชื่อมติดกันยาว 3–4 ซม. พับงอ เกสรเพศผู้ 5 อัน ใบประดับในช่อดอกเพศเมียมีประมาณ 4 ใบ แต่ละใบประดับมี 4–6 ดอก ดอกยาว 7–8 ซม. กลีบที่แยกสั้น กลีบที่เชื่อมติดกันยาวเท่า ๆ รังไข่ รังไข่ใต้วงกลีบ มี 3 ช่อง ออวุลจำนวนมาก ยอดเกสรเพศเมียคล้ายกระบอง ยาวประมาณ 3 มม. จัก 3 พูตื้น ๆ ผลย่อยแบบผลสดมีหลายเมล็ด รูปทรงกระบอกเป็นเหลี่ยม ยาว 8–10 ซม. เมล็ดแข็ง สีดำด้าน เรียบ

 

 

 

การกระจายพันธุ์  อินเดีย พม่า และภาคเหนือของไทย ขึ้นตามชายป่าเบญจพรรณ ที่โล่ง ความสูง 300–700 เมตร และยังพบตามตลาดต้นไม้ภายใต้ชื่อ M. ornata ‘Bronze’ หรือ M. ornata ‘Red Salmon’

หมายเหตุ: ปัจจุบัน Musa laterita Cheesman กลายเป็นชื่อพ้องของ Musa rubra Wall. ex Kurz (Joe, et al., 2016). ขอขอบคุณข้อมูลจาก ดร.ศศิวิมล แสวงผล มหาวิทยาลัยมหิดล

ภาพ  ปรีชา การะเกตุ (แม่สอด ตาก)

เอกสารอ้างอิง
Cheesman, E.E. (1949). The classification of the bananas. Kew Bulletin 1949: 24–28, 265–267.
Staples, G.W. and D.R. Herbst. (2005). A tropical garden flora. Bishop Museum Press, Honolulu, Hawai`i.
Joe, A., P.E. Sreejith and M. Sabu. (2016). Notes on Musa rubra Kurz (Musaceae) and reduction of M. laterita Cheesman as conspecific.