Plant of the month July,2013
English (ไทย)

 

 

มณเฑียรระนอง  
Torenia ranongensis T.Yamaz., J. Jap. Bot. 58: 14. 1985.
วงศ์ Linderniaceae

ไม้ล้มลุก ทอดนอน ยาวได้ถึง 70 ซม. มีรากตามข้อ ลำต้นมักเป็นเหลี่ยม เกลี้ยง ใบเรียงตรงข้าม รูปไข่หรือแกมรูปขอบขนาน ยาว 2–5 ซม. ปลายเรียวแหลม โคนกลมหรือเว้าตื้น ๆ แผ่นใบเกลี้ยงหรือมีขนประปราย ขอบใบจักฟันเลื่อย ไร้ก้านหรือเกือบไร้ก้าน ใบบางครั้งมีสีน้ำตาลอมแดง ดอกออกเดี่ยว ๆ ตามซอกใบหรือปลายกิ่ง ก้านดอกยาว 1–2.5 ซม. กลีบเลี้ยงคล้ายรูปปากเปิด ยาว 1.6–1.8 ซม. กลีบบน 3 กลีบ กลีบล่างหยัก 2 พู หลอดกลีบมีสันเป็นครีบ 5 อัน เกลี้ยงหรือมีขนประปราย ดอกรูปปากเปิด ยาวประมาณ 3.5 ซม. สีม่วง กลีบบนรูปกลมกว้าง ขนาดกว้างยาวประมาณ 1.3 x 1 ซม. ปลายกลีบเว้าตื้น กลีบล่างกลม ขนาดเล็กกว่ากลีบบน เกสรเพศผู้ 4 อัน คู่ล่างยาวกว่า มีเดือยที่โคนรูปเส้นด้าย ยาวประมาณ 4 มม. อับเรณูเชื่อมติดเป็นคู่ กางออก โคนมีรยางค์ รังไข่เรียวยาว มี 2 ช่อง ก้านเกสรเพศเมียรูปเส้นด้าย ยอดเกสรมี 2 ครีบ ผลแห้งแตกตามแนวตะเข็บเป็น 2 ซีก ยาวประมาณ 1 ซม. มีกลีบเลี้ยงหุ้ม เมล็ดขนาดเล็ก จำนวนมาก

 

 

การกระจายพันธุ์  พืชถิ่นเดียวของไทย พบทางภาคใต้ที่ระนอง กระบี่ และสงขลา ขึ้นตามที่โล่งหรือทุ่งหญ้า ความสูงจนถึงประมาณ 1300 เมตร

หมายเหตุ: แก้ไขข้อมูล 18 มกราคม 2560

ภาพ  ราชันย์ ภู่มา (เขาพนมเบญจา กระบี่)

เอกสารอ้างอิง
Yamazaki, T. 1990. Scrophulariaceae. In Flora of Thailand Vol. 5 part 2: 208–209.