Plant of the month September,2011
English (ไทย)

 

 

ม่วงพิศวง  
Exacum paucisquamum (C.B.Clarke) Klack., Bot. Jahrb. Syst. 126(4): 478. 2006.
วงศ์ Gentianaceae

ไม้ล้มลุกกินซาก สูง 5–15 ซม. ใบเป็นเกล็ดขนาดเล็กเรียงเกือบตรงข้าม มี 3–6 คู่ แผ่นใบบาง ยาวประมาณ 2–4 มม. ปลายแหลมหรือแหลมยาว ช่อดอกออกที่ยอด มีดอกเดียว ก้านดอกยาว 0.6–1.5 ซม. กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีจำนวนอย่างละ 4 กลีบ กลีบเลี้ยงยาวประมาณ 4–6 มม. บาง กลีบแยกเกือบจรดโคน รูปสามเหลี่ยม ดอกสีขาวอมม่วง รูปกงล้อ กลีบเชื่อมติดกันที่โคน แผ่นกลีบรูปใบหอก ยาว 1–1.4 ซม. ปลายกลีบมน บานออก เกสรเพศผู้ 4 อัน ติดบนปากหลอดกลีบดอกระหว่างกลีบดอก ก้านชูอับเรณูรูปเส้นด้าย ยาว 3–4 มม. อับเรณูเรียวรูปลูกศร ยาว 4–6 มม. โค้งเล็กน้อย มีรูเปิดที่ปลาย รังไข่มี 2 ช่อง ก้านเกสรเพศเมียเรียวยาว ยาว 5–8 มม. ยอดเกสรเพศเมียเป็นตุ่ม ผลแห้งแตก กลม แตกเป็น 2 ชีก เมล็ดขนาดเล็ก จำนวนมาก

 

การกระจายพันธุ์  พบที่อินเดีย (สิกขิม) จีนตอนใต้ (ยูนนาน) และภาคเหนือของไทยที่ดอยภูคา จังหวัดน่าน ขึ้นตามพื้นที่มีซากใบไม้ทับถมหนาแน่นใต้ร่มเงาในป่าดิบเขา ความสูง 1500–1600 เมตร

หมายเหตุ: แก้ไขข้อมูล 27 ธันวาคม 2559

ภาพ  ราชันย์ ภู่มา (ดอยภูคา น่าน)

เอกสารอ้างอิง
Ho, Ting-nung and J.S. Pringle. 1995. Gentianaceae. In Flora of China Vol. 16: 3.