Plant of the month March,2010
English (ไทย)

 

 

จิงจ้อเขา  
Remirema bracteata Kerr, Hooker's Icon. Pl. 35: t. 3435. 1943.
วงศ์ Convolvulaceae

ไม้เถาล้มลุก ยาวได้ถึง 10 ม. ลำต้นเกลี้ยง น้ำยางสีขาว ใบรูปไข่กว้าง ขนาดกว้าง 7–20 ซม. ยาว 9.5–1.5 ซม. ปลายแหลมยาว โคนรูปหัวใจ แผ่นใบบาง มีตุ่มเล็ก ๆ กระจายด้านล่าง เส้นแขนงใบข้างละ 6–9 เส้น เส้นแขนงใบย่อยแบบขั้นบันไดกึ่งร่างแห ก้านใบยาว 3.5–8.5 ซม. ช่อดอกยาว 11–24 ซม. มี 2–4 ดอก ใบประดับรูปไข่กว้าง ยาวได้ถึง 3.3 ซม. ปลายเรียวแหลม ติดทน ก้านดอกยาว 1–2 ซม. ช่วงบนหนา กลีบเลี้ยงขนาดไม่เท่ากัน ขยายในผล คู่นอกรูปไข่กลับแคบ ๆ ยาวได้ประมาณ 4.4 ซม. ปลายเป็นติ่งแหลม 3 กลีบในรูปขอบขนาน ยาวได้ถึง 4 ซม. ปลายแหลม ดอกสีขาว ยาว 7.5–9 ซม. เกลี้ยงด้านนอก มีขนสั้นหนานุ่มด้านในติดโคนก้านชูอับเรณู ปลายกลีบเรียวแหลมคล้ายรูปหัวใจ เหนือจุดแนบติดเกสรเพศผู้มีแผ่นเกล็ดรูปไข่กลับ ขนาดประมาณ 5 x 3.5 มม. ขอบจักเล็กน้อย ก้านชูอับเรณูยาว 2–2.6 ซม. อับเรณูยาว 7–9 มม. บิดเวียน จานฐานดอกสูง 1–2 มม. รังไข่จัก 4 พู สูงประมาณ 2 มม. ก้านเกสรเพศเมียยาว 2.7–3 ซม. เกลี้ยง ผลส่วนใหญ่แยกเป็น 4 กระเปาะ กระเปาะรูปไข่กลับ ขนาด 1–1.3 x 1.5–1.7 ซม. ผนังบางใสครึ่งบน หนาครึ่งล่าง แต่ละกระเปาะมีเมล็ดเดียว รูปไข่ เกลี้ยง สีน้ำตาล ยาว 6–7 มม. มีขั้วกลม ๆ สีเหลืองที่โคน

 

 

 

การกระจายพันธุ์  พืชถิ่นเดียวของไทย พบเฉพาะทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ที่กาญจนบุรี แถบอำเภอไทรโยค ขึ้นบนเขาหินปูนในป่าเบญจพรรณ ความสูงประมาณ 200 เมตร

หมายเหตุ: แก้ไขข้อมูล 27 ธันวาคม 2559

ภาพ  ผล: ปรีชา การะเกตุ; ดอก: สหัช จันทนาอรพินท์ (ไทรโยค กาญจนบุรี)

เอกสารอ้างอิง
Staples, G. (in press). Convolvulaceae, In Flora of Thailand 10(3).