Plant of the month May,2008
English (ไทย)

 

 

ว่านตรุ  
Epigynum cochinchinensis (Pierre) D.J.Middleton, Kew Bull. 49: 304. 1994.
วงศ์ Apocynaceae

ไม้เถา กิ่งมีขนสั้นนุ่ม มีน้ำยางสีขาว ใบเรียงตรงข้าม รูปรี รูปขอบขนาน หรือรูปไข่กลับ กว้าง 2.5–10 ซม. ยาว 7–23 ซม. ปลายแหลมยาวหรือยาวคล้ายหาง โคนกลมหรือเว้าคล้ายรูปหัวใจ เส้นแขนงใบข้างละ 5–13 เส้น แผ่นใบด้านล่างเกลี้ยงหรือมีขนสั้นประปรายโดยเฉพาะตามเส้นกลางใบ ช่อดอกออกเป็นช่อกระจุกสั้น ๆ บนช่อแยกแขนง ยาว 1–13 ซม. มีขนสั้นนุ่ม ตาดอกเรียวแคบ ดอกรูปดอกเข็ม กลีบเลี้ยงเรียงซ้อนเหลื่อม เกลี้ยงยาว 0.2–0.4 ซม. หลอดกลีบดอกสีขาวหรือสีชมพู ยาว 3–5 ซม. กลีบรูปไข่กลับ สีชมพูหรือสีขาวมีปื้นสีชมพูเข้มที่ปากหลอดกลีบดอก ยาว 1.5–2 ซม. ด้านนอกมีขนละเอียด ด้านในมีขนสั้นนุ่ม กลีบดอกเรียงซ้อนทับกันด้านขวาในตาดอก เกสรเพศผู้ 5 อัน ติดด้านล่างภายในหลอดกลีบดอก อับเรณูรูปสามเหลี่ยมแคบ ยาว 0.7–1 ซม. โคนเป็นเงี่ยง จานฐานดอกมี 5 พู แยกกัน รังไข่เกลี้ยง สูงประมาณ 1.5 มม. มี 2 คาร์เพล ปลายติดกันเรียวยาวเป็นก้านเกสรเพศเมีย ยาวประมาณ 2 ซม. รวมปลายยอดเกสรเพศเมีย ผลติดเป็นฝักคู่ ยาว 30–35 ซม. มีขนสั้นนุ่มกระจาย เมล็ดแบน มีกระจุกขนยาวประมาณ 3 ซม.

การกระจายพันธุ์  พม่าและเวียดนาม ในไทยพบกระจายห่างๆ แถบทุกภาค ขึ้นตามป่าเต็งรัง ป่าดิบแล้ง และป่าดิบชื้น บางครั้งพบตามเขาหินปูน ความสูงจนถึงประมาณ 800 เมตร

หมายเหตุ: แก้ไขข้อมูล 27 ธันวาคม 2559

ภาพ  ปรีชา การะเกตุ (น่าน)

เอกสารอ้างอิง
Middleton, D. 1999. Apocynaceae. In T. Santisuk and K. Larsen (eds.) Flora of Thailand Vol. 7 part 1: 119.