Plant of the month December,2007
English (ไทย)

 

 

เอ็นลื่น  
Merremia peltata (L.) Merr., Interpr. Rumph. Herb. Amb.: 441. 1917.
วงศ์ Convolvulaceae

ไม้ล้มลุกเถา อายุหลายปี ยาวได้ถึง 30 ม. ลำต้นเกลี้ยง น้ำยางสีขาว ใบเดี่ยวแบบก้นปิด เรียงเวียน ใบรูปไข่เกือบกลม ยาว 7–30 ซม. ปลายแหลมยาวหรือเป็นติ่งแหลม โคนมนหรือกลม แผ่นใบเกลี้ยง เส้นแขนงใบข้างละ 7–10 เส้น ก้านใบยาวได้ถึง 20 ซม. ช่อดอกแบบช่อเชิงหลั่น ออกตามซอกใบ ยาวได้ถึง 40 ซม. ก้านช่อยาว 5–15 ซม. ใบประดับขนาดเล็ก ร่วงเร็ว ก้านดอกยาว 1.5–2.5 ซม. ปลายก้านหนา ดอกจำนวนมาก กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีจำนวนอย่างละ 5 กลีบ กลีบเลี้ยงยาวเท่า ๆ กัน ปลายมนมีติ่งแหลม กลีบนอก 3 กลีบ รูปไข่ ยาว 1.8–2.5 ซม. กลีบใน 2 กลีบ รูปขอบขนานแกมรูปไข่ ยาวเท่า ๆ กลีบนอกแต่บางกว่า ดอกรูปปากแตร ยาว 4–6 ซม. ปลายแยกเป็นแฉกตื้น ๆ เกสรเพศผู้ 5 อัน ติดระหว่างกลีบดอกในหลอดกลีบ ไม่ยื่นพ้นปากหลอดกลีบ มีขนด้านล่าง ก้านชูอับเรณูรูปเส้นด้าย อับเรณูบิดเป็นเกลียว จานฐานดอกรูปวงแหวน รังไข่ 4 ช่อง เกลี้ยง ก้านเกสรเพศเมียรูปเส้นด้าย ยอดเกสรมี 2 พู ผลแห้งแตกเป็น 4 ส่วน มี 4 เมล็ด รูปคล้ายสามเหลี่ยม ยาว 0.6–0.8 ซม. มีขนยาวสีน้ำตาลเหลืองหนาแน่น

 

การกระจายพันธุ์  พบที่อัฟริกาตะวันออก มาดากัสการ์ ภูมิภาคมาเลเซีย ออสเตรเลีย ในไทยพบทางภาคใต้ที่นครศรีธรรมราช ภูเก็ต และนราธิวาส ขึ้นตามชายป่าดิบชื้น ความสูงไม่เกิน 150 เมตร

หมายเหตุ: ดอกสีขาวส่วนมากพบทางตะวันออกของภูมิภาคมาเลเซีย แก้ไขข้อมูล 26 ธันวาคม 2559

ภาพ  ราชันย์ ภู่มา (นครศรีธรรมราช)

เอกสารอ้างอิง
Hoogland, R.D. 1953. Convolvulaceae. Flora Malesiana Vol. 4: 452–453.