Plant of the month April,2007
English (ไทย)

 

 

สามร้อยต่อใหญ่  
Vanilla pilifera Holttum, Gard. Bull. Singapore. 13: 251. 1951.
วงศ์ Orchidaceae

กล้วยไม้ทอดเลื้อย ลำต้นอวบน้ำ มีรากตามข้อตรงข้ามใบ ปล้องยาว 7–10 ซม. ใบหนา อวบน้ำ รูปขอบขนาน ยาว 10–14 ซม. ปลายแหลม โคนมน ก้านใบยาว 1–1.5 ซม. ช่อดอกออกตามข้อ ยาวประมาณ 5 ซม. มี 6–12 ดอก ใบประดับยาว 0.5–1 ซม. ก้านดอกยาว 5–6 ซม. กลีบเลี้ยง 3 กลีบ แยกจรดโคน สีเขียวอ่อนเป็นมัน ช่วงปลายสีเข้ม รูปขอบขนานแกมรูปใบหอก ยาว 3–3.4 ซม. กลีบดอกกลีบข้าง 2 กลีบ คล้ายกลีบเลี้ยง ยาวเท่า ๆ กลีบเลี้ยง กลีบปากสีขาวมีสีชมพูแซม มีเส้นกลีบสีม่วงหนาแน่นด้านใน กลีบยาวประมาณ 3 ซม. มีรยางค์เป็นขน ยาวประมาณ 0.5 ซม. ยาวจรดต่อมแผงขนแปรงด้านในที่มี 8–10 แผง โคนกลีบด้านในมีขนสีแดงเข้ม โดยเฉพาะด้านหน้าเส้าเกสร เส้าเกสรเรียว ยาว 1–1.8 ซม. ติดกับกลีบปากเกือบตลอดแนวความยาว ฝาครอบอับเรณูสีเขียว

 

การกระจายพันธุ์  พบที่คาบสมุทรมลายู และภาคตะวันออกเฉียงใต้ ภาคใต้ และภาคตะวันตกเฉียงใต้ของไทย ขึ้นทอดเลื้อยในป่าดิบแล้งและป่าดิบชื้น ความสูงถึงประมาณ 400 เมตร

หมายเหตุ: แก้ไขข้อมูล 23 ธันวาคม 2559

ภาพ  มนตรี ธนรส (แก่งกระจาน เพชรบุรี)

เอกสารอ้างอิง
Seidenfaden, G. 1978. Orchid genera in Thailand VI: Neottioideae Lindl. Dansk Botanisk Arkiv Vol. 32 part 2: 138–146.
Holttum, R.E. 1951. A new Malayan Vanilla. The Garden Bulletin Singapore. Vol. 13 part 2: 251–253.