Plant of the month October,2006
English (ไทย)

 

 

เทียนดำ  
Abroma augusta (L.) L.f., Suppl. Pl. 341. 1782.
วงศ์ Malvaceae (Sterculioideae)

ไม้พุ่ม สูง 1–5 ม. กิ่งและใบมีขนรูปดาว หูใบร่วงเร็ว ใบเรียงเวียน รูปหัวใจ หรือคล้ายรูปฝ่ามือมี 3–5 แฉก กว้าง 4–12 ซม. ยาว 8–20 ซม. ปลายแฉกแหลมหรือเป็นติ่งแหลม โคนรูปหัวใจหรือรูปติ่งหูเบี้ยว เล็กน้อย ขอบจักฟันเลื่อยตื้น ๆ หรือเรียบ เส้นโคนใบมี 3–5 เส้น เส้นแขนงใบ 3–7 คู่ เส้นใบย่อย คล้ายขั้นบันได ก้านใบยาวได้ถึง 18 ซม. ช่อดอกแบบกระจุกแยกแขนง ออกตามซอกใบ มี 1–5 ดอก ยาว 5–10 ซม. กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีจำนวนอย่างละ 5 กลีบ แยกกัน กลีบเลี้ยงรูปขอบขนานหรือแกมรูปไข่ ยาว 0.4–0.7 ซม. กลีบดอกเรียงตรงข้ามกลีบเลี้ยง รูปใบพาย ยาว 1.5–2 ม. รวมก้าน มีขนประปรายด้านนอก เกสรเพศผู้ 10 อัน เรียงจรดกันคล้ายกระบัง เป็นหมัน 5 อัน อับเรณูมี 2 พู ติดหันออก รังไข่ไร้ก้าน มี 5 ช่อง รูปขอบขนาน ยาวประมาณ 0.5 ซม. มีสันตามยาว 5 สัน มีขน ก้านเกสรเพศเมียรูปกระสวย ยอดเกสรมี 5 แฉก ผลแห้งแตกตามรอยประสาน รูปกรวย กว้าง 2.5–3 ซม. ยาว 4–6 ซม. มี 5 สันเป็นปีก ก้านผลยาวประมาณ 4 ซม. มีขน เมล็ดจำนวนมาก ไม่มีปีก สีดำ

 

 

 

การกระจายพันธุ์  พบที่อินเดีย จีน ภูมิภาคมาเลเซีย ฟิลิปปินส์ และออสเตรเลีย ในไทยพบกระจายห่าง ๆ ยกเว้นทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ขึ้นตามที่โล่งริมลำธารในป่าดิบแล้งและป่าดิบชื้น ความสูงไม่เกิน 500 เมตร

หมายเหตุ: แก้ไขข้อมูล 22 ธันวาคม 2559

ภาพ  ราชันย์ ภู่มา (ถ้ำพรรณรา สุราษฎร์ธานี)

เอกสารอ้างอิง
Phengkhlai, C. 2001. Sterculiaceae. In T. Santisuk & K. Larsen (eds.), Flora of Thailand Vol. 7: 524–544.