| | เฟินเขากวาง | | Platycerium ridleyi H.Christ., Ann. Jard. Bot. Buitenzorg Suppl. 3: 8, pl. 2. 1909;Joe, Baileya 12: 96, f. 44. 1964 | | วงศ์ Polypodiaceae | |
เฟินอิงอาศัย เกล็ดที่เหง้ารูปใบหอกกลับ สีน้ำตาล ขนาด 0.8–1 x 0.5–1 ซม. ใบประกบต้นแผ่ยาวได้ถึง 60 ซม. ด้านยาวยาวกว่าด้านกว้าง ฐานใบกลมผนึกกับพืชให้อาศัย ด้านบนแยกกัน งอเล็กน้อย เป็นพูขนาดเล็ก สีเขียวเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลเมื่อแก่ ใบปกติตั้งขึ้น ยาวได้ถึง 60 ซม. แยกเป็น 2 ส่วนขนาดไม่เท่ากัน ส่วนหนึ่งสร้างสปอร์ ใบแต่ละส่วนแตกเป็นสองแฉกประมาณ 5 ครั้ง ไม่เป็นระเบียบ กาบสปอร์มีก้านยาว 2–10 ซม. ค่อนข้างกลมหรือรูปไข่กลับ บิดงุ้ม ขนาด 5–17 x 3–15 ซม. อัปสปอร์อยู่ด้านใน รูปไข่กลับแคบ ประกอบด้วยขนรูปดาวมีก้านและต่อมเป็นแฉก ๆ แต่ละอัปสปอร์ มี 8 สปอร์ | | | | เฟินเกาะอยู่บนต้นไม้ที่ถูกน้ำท่วม และกำลังจะตาย ซึ่งต้นเฟินเขากวางก็จะตายตามไปด้วย ถ่ายหลังจากเขื่อนสร้างเสร็จไม่นาน ซึ่งในปัจจุบันหายากมากในบริเวณนี้ | |
การกระจายพันธุ์ พบตั้งแต่ บอร์เนียว สุมาตรา มลายู และภาคใต้ของประเทศไทยแถบจังหวัดชุมพร สุราษฎร์ธานี ตรัง และนราธิวาส มีการกระจายหนาแน่นในบริเวณแคบ ในสภาพป่าดิบที่มีความชุ่มชื้นสูง ชอบเกาะบนคบไม้ที่แสงแดดส่องถึงที่ความสูงจากระดับพื้นดินมากกว่า 25 เมตร อย่างไรก็ตามสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงทำให้เฟินเขากวางเป็นพืชที่เสียงต่อการสูญพันธุ์ในระดับ Endangered และมีการรายงานว่าได้สูญพันธุ์ไปในบางท้องที่แล้ว
หมายเหตุ เฟินเขากวางมีราคาสูง แต่ลักษณะของต้นจะไม่งดงามเหมือนในธรรมชาติ เนื่องจากเฟินชนิดเป็นที่อาศัยของมดอยู่แบบพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน สารอาหารส่วนหนึ่งของเฟินเกิดจากมด (แก้ไขข้อมูล 15 พฤศจิกายน 2559) | |
ภาพ ราชันย์ ภู่มา (เขื่อนรัชประภา สุราษฎร์ธานี; 28 พฤศจิกายน 2530) | |
เอกสารอ้างอิง
| Joe, B. 1964. A review of the species of Platycerium. Baileya Vol. 12: 96–98. | | Hennipman, E and M.C. Roos. 1988. Platycerium. In Flora Malesiana, Ser.II, Vol.3: 133–143. |
|
