ไม้ล้มลุกหรือไม้พุ่ม สูงได้ถึง 2.5 ม. มีขนหยาบตามลำต้น หูใบ ก้านใบ แผ่นใบ ช่อดอก ก้านดอก กลีบเลี้ยง และผล ส่วนต่าง ๆ มีกลิ่นเหม็น หูใบรูปแถบ ยาว 0.5–1.5 ซม. ใบย่อยมี 4–5 คู่ แกนกลางใบประกอบยาว 7–10 ซม. ก้านใบยาว 5–6 ซม. ใบย่อยรูปขอบขนานหรือรูปใบหอก ยาว 5–9 ซม. ปลายแหลม โคนกลม ไร้ก้าน ช่อดอกแบบช่อกระจะออกสั้น ๆ ตามซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ใบประดับยาว 4–5 มม. ก้านดอกยาว 1–2 ซม. กลีบเลี้ยงรูปรีกว้าง คู่นอกยาว 5–6 มม. 3 กลีบในยาว 7–9 มม. ดอกสีเหลือง กลีบรูปไข่กลับ ปลายแหลม ขนาดไม่เท่ากัน ยาว 1.5–2.8 ซม. มีก้านกลีบสั้น ๆ อับเรณูมีช่องเปิดที่ปลาย เกสรเพศผู้อันยาว 2 อัน ก้านชูอับเรณูยาว 5–7 มม. อับเรณูยาว 7–8 มม. อันสั้น 4 อัน ลดรูป 4 อัน รังไข่มีขนคล้ายขนแกะหนาแน่น ยอดเกสรเพศเมียมีขนครุย ฝักโค้งเป็นเหลี่ยม ยาว 6–13 ซม. มีขนหยาบ เมล็ดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 3 มม. (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ ขี้เหล็ก, สกุล)
มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาใต้ ขึ้นเป็นวัชพืชในเขตร้อนชื้น ใบมีสรรพคุณกดประสาท ระงับปวด ใช้รักษาโรคผิวหนัง
|
