ไม้ล้มลุก ทอดเลื้อยหรือขึ้นในน้ำ สูงได้ถึง 40 ซม. แตกกอหนาแน่น ลำต้นอวบน้ำ สีเขียวหรือแดง ช่วงปลายลำต้นมักเป็นเหลี่ยม ใบเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก ส่วนมากรูปกลมหรือรูปไข่กลับ กว้างได้ถึง 2.5 ซม. ยาวได้ถึง 2 ซม. แผ่นใบด้านล่างสีแดงหรืออมม่วง ก้านใบสั้นมากหรือไร้ก้าน ใบประดับรูปไข่ ยาว 1–4 มม. ใบประดับย่อยรูปแถบขนาดเล็ก ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกที่ยอด ดอกจำนวนมาก ไร้ก้าน แต่ละใบประดับมีดอกเดียว กลีบเลี้ยงรูประฆัง หลอดกลีบดอกยาวประมาณ 1 มม. มีริ้วคล้ายเส้นกลีบ มี 4 กลีบ รูปสามเหลี่ยม ยาวประมาณ 1 มม. ดอกสีชมพู มี 4 กลีบ รูปไข่กลับกว้าง ยาว 2–3 มม. มีก้านสั้น ๆ เกสรเพศผู้ 4 อัน ติดใกล้โคนหลอดกลีบเลี้ยง ยาวเท่า ๆ หลอดกลีบเลี้ยง รังไข่มี 4 ช่อง ก้านเกสรเพศเมียสั้น ยอดเกสรรูปก้นปิด ผลแห้งแตกเป็น 4 ซีก เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1.5 มม. มีหลายเมล็ด

พบที่อินเดีย บังกลาเทศ เนปาล จีนตอนใต้ ไต้หวัน ญี่ปุ่น พม่า และภูมิภาคอินโดจีน ในไทยพบทางภาคเหนือ และภาคตะวันออกที่ชัยภูมิ ขึ้นตามทุ่งหญ้า แหล่งน้ำซับในป่าเต็งรังหรือป่าสนเขา ความสูง 500–1300 เมตร ต้นและใบมีสรรพคุณแก้ไข้ แก้ไอ

สกุล Rotala L. มีประมาณ 45 ชนิด พบทั่วไปในเขตร้อนและกึ่งเขตร้อน ในไทยมี 6 ชนิด บางครั้งพบเป็นไม้ประดับในตู้ปลา ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “rotalis” ล้อ ตามลักษณะใบที่เรียงเวียนดูคล้ายกงล้อในบางชนิด