ไม้ล้มลุกหรือไม้พุ่ม สูง 1–1.5 ม. แตกกิ่งสั้น ๆ ใบเรียงเวียน รูปใบหอกแคบ จักเป็นพูตื้น ๆ หรือรูปหัวลูกศร ยาว 3–14 ซม. แผ่นใบมีขนประปรายทั้งสองด้าน ขอบใบจักฟันเลื่อยค่อนข้างลึก เกือบไร้ก้านหรือมีก้านยาวได้ถึง 1 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุกสั้น ๆ มี 1–2 ดอก ก้านช่อสั้น ก้านดอกยาว 1–2 มม. กลีบเลี้ยง 5 กลีบ ติดทน โคนเชื่อมติดกัน กลีบรูปสามเหลี่ยมแคบ ยาว 5–7 มม. ปลายแหลมคล้ายหนามหรือตะขอ มีขนหยาบ ดอกรูปถ้วยกว้าง สีชมพูหรือแดง โคนด้านในมีสีขาว มี 5 กลีบ เรียงซ้อนเหลื่อม กลีบรูปไข่กลับ ปลายกลม ยาว 1–2 ซม. เกสรเพศผู้ 15 อัน ติดกันเป็น 5 กลุ่มสั้น ๆ เกสรเพศผู้ที่เป็นหมันมี 5 อัน ติดระหว่างกลุ่ม รูปแถบ สั้นกว่าหรือยาวเท่า ๆ กับกลีบดอก รังไข่มีขน ก้านเกสรเพศเมียยาวเท่า ๆ หรือยาวกว่าแผ่นเกสรเพศผู้ที่เป็นหมันเล็กน้อย ติดทน ผลแห้งแตกตามยาว กลม จัก 5 พู เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1.2 ซม. มีขนหยาบกระจาย มีประมาณ 10 เมล็ด
พบในเอเชียเขตร้อนถึงตอนบนของออสเตรเลีย ขึ้นเป็นวัชพืชในหลายประเทศ ในไทยพบทุกภาคตามนาข้าว ที่โล่งที่ชื้นแฉะ ความสูงไม่เกิน 100 เมตร หรือเป็นไม้ประดับ รากแก้ปวดท้อง เปลือกเหนียวใช้ทำเชือก
สกุล Pentapetes L. เคยอยู่ภายใต้วงศ์ Sterculiaceae ปัจจุบันอยู่วงศ์ย่อย Dombeyoideae เป็นสกุลที่มีชนิดเดียว ชื่อสกุลเป็นภาษากรีก หมายถึงดอกไม้ที่มี 5 กลีบ
|