สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

เบโก
วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2560

Oroxylum indicum (L.) Kurz

Bignoniaceae

ดูที่ เพกา



เพกา
วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2560

Oroxylum indicum (L.) Kurz

Bignoniaceae

ไม้ต้น สูงได้ถึง 15 ม. ใบประกอบ 2–4 ชั้น เรียงตรงข้าม ออกหนาแน่นที่ปลายกิ่ง ยาว 60–170 ซม. รวมก้าน ใบย่อยรูปไข่หรือแกมรูปขอบขนาน ยาว 5–13 ซม. ปลายแหลมยาว โคนเบี้ยว ก้านใบยาวประมาณ 1 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจะ ยาวได้ถึง 1.5 ม. ดอกเรียงแน่นที่ปลายช่อ ก้านดอกยาว 2–7 ซม. กลีบเลี้ยงรูประฆัง ยาว 2–4 ซม. ขอบเกือบเรียบ ติดทน ดอกรูปแตร หนา สีม่วงอมน้ำตาลแดง ด้านในสีครีม โคนมีปื้นสีน้ำตาลแดง หลอดกลีบดอกช่วงโคนยาวประมาณ 1.5 ซม. ช่วงกว้างยาว 6–9 ซม. กลีบบน 2 กลีบ กลีบล่าง 3 กลีบ พับงอกลับ เกสรเพศผู้ 5 อัน ติดประมาณกึ่งกลางหลอดกลีบดอก จุดติดมีขน อับเรณูยาวประมาณ 1 ซม. โคนกางออก จานฐานดอกจัก 5 พู ก้านเกสรเพศเมียยาวกว่าเกสรเพศผู้ ยอดเกสรจัก 2 พูตื้น ๆ ยาวประมาณ 7 มม. ผลแห้งแตกตามรอยประสาน รูปแถบ แบน ยาว 40–120 ซม. เปลือกหนา เมล็ดกลม มีปีกบาง ๆ ยาว 6–7 ซม.

พบที่อินเดีย เนปาล ศรีลังกา จีนตอนใต้ พม่า ภูมิภาคอินโดจีนและมาเลเซีย ฟิลิปปินส์ ในไทยพบทุกภาค ขึ้นตามชายป่า ความสูงถึงประมาณ 1200 เมตร หรือพบปลูกตามบ้านเรือน ดอกบานกลางคืน กลิ่นแรง ยอดอ่อน ดอก และฝักอ่อนกินได้ มีสรรพคุณด้านสมุนไพรหลายอย่างโดยเฉพาะรากและเปลือก

สกุล Oroxylum Vent. เป็นสกุลที่มีเพียงชนิดเดียว ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “oros” ภูเขา และ “xylon” ไม้ หมายถึงต้นไม้ที่ใบหนาแน่นที่ยอดคล้ายภูเขา

ชื่อพ้อง  Bignonia indica L.

ชื่อสามัญ  Indian trumpet flower, Midnight horror

ชื่ออื่น   กาโด้โด้ง (กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี); ด๊อกก๊ะ, ดอก๊ะ, ดุแก (กะเหรี่ยง-แม๋ฮ่องสอน); เบโก (มาเลย์-นราธิวาส); เพกา (ภาคกลาง); มะลิดไม้, มะลิ้นไม้, ลิดไม้ (ภาคเหนือ); ลิ้นฟ้า (เลย); หมากลิ้นก้าง, หมากลิ้นซ้าง (เงี้ยว-ภาคเหนือ)

เพกา: ใบประกอบ 2–4 ชั้น เรียงตรงข้ามหนาแน่นที่ปลายกิ่ง ดอกรูปแตร ผลแห้งแตกตามรอยประสาน รูปแถบ แบน (ภาพ: ปิยชาติ ไตรสารศรี)

เอกสารอ้างอิง

Harminder, V.S. and A.K. Chaudhary. (2011). A review on the Taxonomy, Ethnobotany, Chemistry and Pharmacology of Oroxylum indicum Vent. Indian Journal of Pharmaceutical Science 73(5): 483–490. doi: 10.4103/0250-474X.98981

Santisuk, T. (1987). Bignoniaceae. In Flora of Thailand Vol. 5(1): 36–37.

Zhang, Z.Y. and T. Santisuk. (1998). Bignoniaceae. In Flora of China Vol. 18: 215.

กาโด้โด้ง
วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2560

Oroxylum indicum (L.) Kurz

Bignoniaceae

ดูที่ เพกา

ด๊อกก๊ะ
วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2560

Oroxylum indicum (L.) Kurz

Bignoniaceae

ดูที่ เพกา

ดอก๊ะ
วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2560

Oroxylum indicum (L.) Kurz

Bignoniaceae

ดูที่ เพกา

ดุแก
วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2560

Oroxylum indicum (L.) Kurz

Bignoniaceae

ดูที่ เพกา

มะลิดไม้
วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2560

Oroxylum indicum (L.) Kurz

Bignoniaceae

ดูที่ เพกา

มะลิ้นไม้
วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2560

Oroxylum indicum (L.) Kurz

Bignoniaceae

ดูที่ เพกา

ลิดไม้
วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2560

Oroxylum indicum (L.) Kurz

Bignoniaceae

ดูที่ เพกา

ลิ้นฟ้า
วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2560

Oroxylum indicum (L.) Kurz

Bignoniaceae

ดูที่ เพกา

หมากลิ้นก้าง
วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2560

Oroxylum indicum (L.) Kurz

Bignoniaceae

ดูที่ เพกา

หมากลิ้นซ้าง
วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2560

Oroxylum indicum (L.) Kurz

Bignoniaceae

ดูที่ เพกา