สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



โมกเครือ
วันที่ 28 เมษายน 2560

Kamettia chandeei D.J.Middleton

Apocynaceae

ไม้เถา ยาวได้ถึง 12 ม. ส่วนต่างๆ มีน้ำยางขาว ลำต้นแก่เป็นคอร์ก กิ่งอ่อนมีช่องอากาศ ใบเรียงรอบข้อ 3 ใบ หรือเรียงตรงข้าม รูปรีหรือรูปขอบขนาน ยาว 5.5–10.5 ซม. แผ่นใบเกลี้ยง ก้านใบยาว 0.6–1 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุกซ้อน ออกที่ปลายกิ่ง ยาว 3.5–14 ซม. ใบประดับรูปใบหอก ยาว 2–4 มม. ก้านดอกยาว 3–4 มม. กลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปขอบขนานแกมรูปไข่ ยาวประมาณ 2.5 มม. ดอกสีขาว กลีบเรียงซ้อนทับด้านซ้ายในตาดอก หลอดกลีบดอกด้านนอกสีน้ำตาลแดง ยาว 1.2–1.6 ซม. มี 5 กลีบ รูปใบหอกแกมรูปไข่ ยาว 1.2–1.8 ซม. เกสรเพศผู้ติดเหนือโคนหลอดกลีบดอกประมาณ 5 มม. ก้านชูอับเรณูสั้น อับเรณูยาวประมาณ 2.5 มม. ไม่แนบติดก้านเกสรเพศเมีย รังไข่เกลี้ยง ก้านเกสรเพศเมียยาว 1–3.5 มม. รวมยอดเกสร ผลเป็นฝักคู่ รูปกระสวย เกลี้ยง มีช่องอากาศ ยาวได้ถึง 20 ซม. เมล็ดรูปแถบ แบน ยาวประมาณ 1.5 ซม. รวมปีกทั้งสองข้าง

พืชถิ่นเดียวของไทย พบทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ที่แก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี ความสูง 400–750 เมตร ชื่อชนิดตั้งตามชื่อนายจันดี เห็มรัตน์ เจ้าหน้าที่หอพรรณไม้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ผู้ร่วมเก็บตัวอย่างกับ D.J.Middleton ผู้ศึกษาพืชวงศ์โมกในไทย

สกุล Kamettia Kostel อยู่ภายใต้วงศ์ย่อย Rauvolfioideae มี 2 ชนิด อีกชนิดคือ K. caryophyllata (Roxb.) Nicolson & Suresh ที่ใบและกลีบเลี้ยงกว้างและสั้นกว่า โคนใบมนหรือกลม พบที่อินเดีย คล้ายกับสกุล Alyxia ที่เป็นไม้เถาและใบเรียงรอบข้อเหมือนกัน แต่เมล็ดในสกุล Kamettia มีปีก ชื่อสกุลเข้าใจว่าเป็นชื่อสถานที่หรือภูเขาในอินเดีย "Kamet"

โมกเครือ: ช่อดอกแบบช่อกระจุกซ้อน หลอดกลีบด้านนอกสีน้ำตาลแดง ผลเป็นฝักคู่ เกลี้ยง มีช่องอากาศ (ภาพ: David Middleton, ราชันย์ ภู่มา)

เอกสารอ้างอิง

Middleton, D.J., S. Suddee and S. Lindsay. (2005). A new species of Kamettia (Apocynaceae: Rauvolfioideae), a new genus to Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany) 33: 75–80.