สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

งือบาลาโอ๊ะ
วันที่ 30 พฤศจิกายน 2560

Intsia bijuga (Colebr.) Kuntze

Fabaceae

ดูที่ หลุมพอทะเล

ประดู่ทะเล
วันที่ 30 พฤศจิกายน 2560

Intsia bijuga (Colebr.) Kuntze

Fabaceae

ดูที่ หลุมพอทะเล



หลุมพอทะเล
วันที่ 30 พฤศจิกายน 2560

Intsia bijuga (Colebr.) Kuntze

Fabaceae

ไม้ต้น สูงได้ถึง 40 ม. พูพอนสูงได้ประมาณ 2 ม. หูใบเชื่อมติดกันที่โคน ใบประกอบปลายคู่ ใบย่อยมี 2–3 คู่ แกนกลางยาว 2–5 ซม. ก้านใบประกอบยาว 1.5–4 ซม. ใบย่อยรูปไข่หรือรูปไข่กลับ เบี้ยว ยาว 5–18 ซม. ปลายมน กลม หรือเว้าตื้น ๆ โคนกลม แผ่นใบด้านล่างมีขนประปรายใกล้โคนใบ ก้านใบย่อยยาว 2–8 มม. ช่อดอกแบบช่อกระจะ บางครั้งแยกแขนง ช่อยาว 5–8 ซม. ก้านช่อยาวประมาณ 1 ซม. ฐานดอกยาวเท่า ๆ กลีบเลี้ยง กลีบเลี้ยง 4 กลีบ สีเขียว รูปรีกว้าง 2 คู่ขนาดไม่เท่ากัน ยาว 0.8–1 ซม. ดอกสีขาว เปลี่ยนเป็นสีชมพูหรือสีแดง มีกลีบเดียว รูปกลมกว้าง กว้าง 1–1.5 ซม. ยาว 0.7–1 ซม. ก้านกลีบยาวประมาณ 5 มม. เกสรเพศผู้ที่สมบูรณ์มี 3 อัน ยาวประมาณ 3 ซม. อับเรณูติดด้านหลัง เกสรเพศผู้ที่เป็นหมันมี 4–7 อัน ยาวประมาณ 1 ซม. ก้านชูอับเรณูเชื่อมติดกันที่โคน มีขนสั้นนุ่ม รังไข่มีก้านสั้น ๆ มีขนสั้นนุ่ม ก้านเกสรเพศเมียยาวกว่าเกสรเพศผู้ ฝักรูปขอบขนานหรือรูปใบหอก ยาว 8.8–25 ซม. แห้งแตกเป็น 2 ซีก มีได้ถึง 8 เมล็ด กลม แบน ๆ เส้นผ่านศูนย์กลาง 2–3.5 ซม.

พบที่มาดากัสการ์ อินเดีย พม่า กัมพูชา เวียดนามตอนใต้ ภูมิภาคมาเลเซีย และออสเตรเลียตอนบน ในไทยพบทางภาคตะวันออกเฉียงใต้ และภาคใต้ ขึ้นตามป่าดิบชื้นใกล้ชายฝั่งทะเล ป่าพรุ หรือป่าโกงกาง ความสูงถึงประมาณ 600 เมตร เปลือกเป็นยาสมานแก้ท้องเสีย ผลเป็นยาระบาย เมล็ดมีพิษ

สกุล Intsia Thouars อยู่ภายใต้วงศ์ย่อย Caesalpinioideae เผ่า Detarieae มี 6–7 ชนิด พบที่มาดากัสการ์ อินเดีย ภูมิภาคมาเลเซีย ออสเตรเลีย และหมู่เกาะแปซิฟิก ในไทยมี 2 ชนิด อีกชนิดคือ หลุมพอ I. palembanica Miq. มีพูพอนขนาดใหญ่ ใบย่อยมี 4 คู่ ฐานดอกสั้นกว่ากลีบเลี้ยง และกลีบดอกขนาดเล็กกว่าหลุมพอทะเล ฝักยาว 15–40 ซม. ถิ่นที่อยู่ในป่าดิบชื้น ชื่อสกุลเป็นภาษามาเลย์ ที่ใช้เรียก Acacia intsia (L.) Willd.

ชื่อพ้อง  Macrolobium bijugum Colebr.

ชื่อสามัญ  Borneo teak, Moluccan ironwood

ชื่ออื่น    งือบาลาโอ๊ะ (Malay-Narathiwat); ประดู่ทะเล (ภาคกลาง); หลุมพอทะเล (Surat Thani)

หลุมพอทะเล: ใบประกอบปลายคู่ กลีบเลี้ยง 4 กลีบ 2 คู่ขนาดไม่เท่ากัน ดอกสีขาว เปลี่ยนเป็นสีชมพูหรือสีแดง มีกลีบเดียว ฝักแห้งแตกเป็น 2 ซีก (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา, ปรีชา การะเกตุ)

เอกสารอ้างอิง

Hou, D. (1994). Studies in Malesian Caesalpinioideae (Leguminosae) I. the genera Acrocarpus, Afzelia, Copaifera and Intsia. Blumea 38: 313–330.

Larsen, K., S.S. Larsen and J.E. Vidal. (1984). Leguminosae-Caesalpinioideae. In Flora of Thailand Vol. 4(1): 124–126.