สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



เทียนพังงา
วันที่ 28 พฤศจิกายน 2559

Impatiens macrosepala Hook.f.

Balsaminaceae

ไม้ล้มลุก สูง 20–50 ซม. ใบเรียงเวียน รูปรีถึงรูปขอบขนาน ยาว 5–17 ซม. มีต่อมคู่ที่โคน ปลายแหลมยาวหรือยาวคล้ายหาง โคนมักเบี้ยว แผ่นใบมีขนกระจายทั้งสองด้าน ก้านใบยาวได้ถึง 10 ซม. ดอกสีขาว ออกเดี่ยว ๆ หรือเป็นคู่ ก้านดอกยาวได้ถึง 1.5 ซม. มีขน กลีบเลี้ยง 4 กลีบ คู่นอกรูปไข่เชื่อมติดกัน ยาว 1–1.2 ซม. ปลายมีติ่งแหลม คู่ในรูปแถบ ยาวประมาณ 3 มม. กลีบปากเป็นถุง กว้างประมาณ 1 ซม. ลึกประมาณ 5 มม. เดือยสั้น จัก 2 พู กลีบดอกกลีบกลางรูปไข่กลับ ยาวประมาณ 8 มม. ด้านบนเป็นสันปีก ปลายมีเขาสั้น ๆ กลีบปีกยาว 1.4–1.8 ซม. คู่นอกรูปขอบขนาน ปลายเว้าตื้น ด้านในมีปื้นสีเหลืองและจุดสีส้มแดง โคนเป็นสันคล้ายเขา คู่ในรูปรีกว้าง ผลเต่งกลาง ยาว 2–3 ซม. เมล็ดมีตุ่ม

พบที่คาบสมุทรมลายู และภาคใต้ของไทยที่พังงา กระบี่ นครศรีธรรมราช และตรัง ขึ้นบนเขาหินปูนในป่าดิบชื้น ความสูงถึงประมาณ 150 เมตร

เทียนพังงา: กลีบปากเป็นถุงกว้าง เดือยสั้น จัก 2 พู กลีบดอกกลีบกลางมีสันปีก ปลายมีเขาสั้น ๆ กลีบปีกคู่นอกรูปขอบขนาน ด้านในมีปื้นสีเหลืองและจุดสีส้มแดง โคนเป็นสันคล้ายเขา ผลเต่งกลาง (ภาพ: ปรีชา การะเกตุ)

เอกสารอ้างอิง

Chen, Y., S. Akiyama and T. Shimizu. (2007). Balsaminaceae. In Flora of China Vol. 12: 63, 69, 76, 92.

Ruchisansakun, S., P. Triboun and T. Jenjitikul. (2014). A new species of Impatiens (Balsaminaceae) from southwestern Thailand. Phytotaxa 174(4): 237–241.

Shimizu, T. (2000). New species of Thai Impatiens (Balsaminaceae) 2. Bulletin of the National Science Museum. Tokyo, Series B (Botany) 29: 39.

Shimizu, T. (1991). New species of the Thai Impateins (1). Journal of Japanese Botany 66(3): 166–171.

Shimizu, T. (1970). Contribution to the Flora of Southeast Asia. II. Impatiens of Thailand and Malaya. Southeast Asian Studies 8: 187–217.

Suksathan, P. and P. Triboun. (2009). Ten new species of Impatiens (Balsaminaceae) from Thailand. Gardens’ Bulletin Singapore 61(1): 159–184.