ไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 60 ซม. ใบเรียงเวียน รูปไข่ แกมรูปขอบขนาน หรือรูปใบหอก ยาว 5–18 ซม. ขอบจักมน ก้านใบยาว 1–2 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจะ ก้านช่อยาว 2–10 ซม. ก้านดอกยาว 1–2 ซม. ใบประดับย่อยยาว 3–4 มม. ร่วงเร็ว ดอกสีขาวขุ่น มีริ้วสีน้ำตาลแดง กลีบเลี้ยง 4 กลีบ คู่นอกรูปไข่ เบี้ยว ยาว 0.8–1.2 ซม. ปลายแหลมยาว คู่ในรูปใบหอก ยาวได้ถึง 1.7 ซม. กลีบปากเป็นถุงเบี้ยว กว้างประมาณ 2 ซม. ยาว 2–2.5 ซม. เดือยยาวประมาณ 1 ซม. โค้งงอ กลีบดอกกลีบกลางรูปไข่กลับ ยาวประมาณ 2 ซม. ปลายมน มีติ่งแหลม กลางกลีบเป็นสัน กลีบปีกยาว 2–2.5 ซม. คู่ในรูปกลม คู่นอกรูปขอบขนานแกมรูปไข่กลับ ยาวกว่าคู่ใน มีสีเหลืองหรือแดงแต้มเป็นริ้ว ผลรูปกระบอง ยาวประมาณ 1.5 ซม.

พบที่จีนตอนใต้ เวียดนามตอนบน ในไทยพบทางภาคเหนือที่เชียงใหม่ เชียงราย น่าน ขึ้นตามป่าดิบเขา ความสูง 1200–1500 เมตร อนึ่ง ชื่อไทยตั้งจากชื่อภาษาจีน ‘bang feng xian hua’ ที่หมายถึงนกฟีนิกส์หรือนกอัคคี

ชื่ออื่น   เทียนนกอัคคี, เทียนสองแคว (ทั่วไป)