สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



เมื่อย  สกุล
วันที่ 28 เมษายน 2560

Gnetum L.

Gnetaceae

ไม้เถาเนื้อแข็ง หรือไม้ต้น ส่วนใหญ่แยกเพศต่างต้น กิ่งโป่งตามข้อ ไม่มีหูใบ ใบเรียงตรงข้าม ขอบเรียบ ช่อดอกแบบช่อเชิงลด (strobilus) ออกเดี่ยว ๆ หรือแยกแขนงคล้ายช่อกระจุกซ้อน ออกตามซอกใบ กิ่ง หรือลำต้น โคนมีใบประดับ 1 คู่ เชื่อมติดกัน ดอกออกรอบข้อบนส่วนแผ่เป็นวง (collar) แต่ละวงใบประดับเชื่อมติดกัน ดอกไร้ก้าน ดอกเพศผู้จำนวนมาก ติดบนกลีบรวมหนาคล้ายถ้วย เกสรเพศผู้ 2 อัน ยื่นพ้นกลีบรวม ดอกเพศเมียมีน้อยกว่าและส่วนแผ่เป็นวงเรียงห่างกว่า ออวุลมีกลีบรวมหนาหุ้ม ผนังออวุลด้านในยื่นเป็นหลอด ด้านนอกหนาเชื่อมติดกลีบรวมพัฒนาหุ้มเมล็ด สุกสีแดง เหลือง หรือส้ม ชั้นในแข็ง

สกุล Gnetum พืชเมล็ดเปลือย เป็นสกุลเดียวของวงศ์ มีประมาณ 40 ชนิด พบในแอฟริกา อเมริกาใต้ และเอเชียเขตร้อนและกึ่งเขตร้อน ในไทยมีประมาณ 8 ชนิด หลายชนิดมีสรรพคุณด้านสมุนไพร เปลือกเหนียวใช้ทำเชือก ใบและเมล็ดกินได้ โดยเฉพาะ G. gnemon L. หรือเมียง และ var. tenerum Markgr. หรือผักเมี่ยง ที่เป็นไม้พุ่ม แผ่นใบบาง ออกเดี่ยว ๆ หรือแตกแขนงเดียว ผลรูปขอบขนาน ปลายมีติ่งแหลม ชื่อสกุลมาจากคำว่า “gnemon” ที่เป็นคำระบุชนิดของเมียง

ผักเมี่ยง: ไม้พุ่ม แผ่นใบบาง ช่อดอกแบบช่อเชิงลด ออกเดี่ยว ๆ หรือแตกแขนงเดียว ผลรูปขอบขนาน ปลายมีติ่งแหลม (ภาพ: สุคนธ์ทิพย์ ศิริมงคล, ราชันย์ ภู่มา)

เอกสารอ้างอิง

Fu, L., Y.F. Yu and M.G. Gilbert. (1999). In Flora of China Vol. 4: 102, 104.

Phengklai, C. (1975). Gnetaceae. In Flora of Thailand Vol. 2(3): 204–210.