สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



ซ้อ  สกุล
วันที่ 28 กันยายน 2559

Gmelina L.

Lamiaceae

ไม้ต้น ไม้พุ่ม หรือไม้เลื้อย กิ่งมีขนสั้นนุ่มหรือมีหนาม ใบเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก เรียบหรือจักเป็นพู มักมีต่อมที่โคนใบ ช่อดอกแบบช่อกระจุกหรือช่อแยกแขนง ช่อแยกแขนงสลับตั้งฉาก ใบประดับคล้ายใบ ร่วงเร็วหรือติดทน กลีบเลี้ยงรูปถ้วย แยก 4–5 แฉก หรือจักตื้น ๆ มักขยายในผล ส่วนมากมีต่อม ดอกรูปแตร กลีบดอกไม่สมมาตร หลอดกลีบโป่งข้างเดียว กลีบปากบน 2 กลีบหรือเรียบ กลีบปากล่าง 3 กลีบ กลีบกลางขนาดใหญ่กว่ากลีบข้าง เกสรเพศผู้สั้น 2 อัน ยาว 2 อัน ติดใกล้โคนหลอดกลีบ อับเรณูกางออก แตกตามยาว รังไข่มี 2–4 ช่อง ก้านเกสรเพศเมียส่วนมากแยก 2 แฉก ไม่เท่ากัน ผลสดมีผนังชั้นในแข็ง ส่วนมากมี 1–4 เมล็ด บางเมล็ดฝ่อ

สกุล Gmelina เคยอยู่ภายใต้วงศ์ Verbenaceae มีประมาณ 35 ชนิด ส่วนมากพบในเอเชีย และออสเตรเลีย ในไทยมี 7–8 ชนิด และพบเป็นไม้ประดับ 1 ชนิด คือ ซ้องแมว G. philippensis Cham. มีถิ่นกำเนิดในฟิลิปปินส์ ช่อดอกห้อยลง ชื่อสกุลตั้งตามนักพฤกษศาสตร์ชาวเยอรมัน Johann Georg Gmelin (1709–1755)

ซ้องแมว: ช่อดอกห้อยลง ดอกติดตรงข้ามสลับตั้งฉาก ใบประดับติดทน (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)

เอกสารอ้างอิง

Cheng, S.L. and M.G. Gilbert. (1994). Verbenaceae (Gmelina arborea and G. lecomtei). In Flora of China Vol. 17: 32–33.