สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



โพสามหาง
วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2560

Exbucklandia populnea (R.Br. ex Griff.) R.W.Br.

Hamamelidaceae

ไม้ต้นสูง 15–30 ม. หูใบรูปไข่กลับ ยาว 1.5–2.5 ซม. ร่วงเร็ว ใบเรียงเวียน รูปไข่หรือรูปฝ่ามือ 3–5 แฉก ยาว 5–16 ซม. ปลายแหลมยาว โคนกลมหรือเว้าตื้น แผ่นใบหนา เป็นมันวาว เส้นโคนใบข้างละ 1–2 เส้น ก้านใบยาว 2–6 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่น เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1.5 ซม. ไม่มีกลีบเลี้ยง กลีบดอกมี 2–7 กลีบ รูปแถบ ยาว 2–3 มม. เกสรเพศผู้ 10–14 อัน รังไข่กึ่งใต้วงกลีบ มีขน ก้านเกสรเพศเมีย 2 อัน ผลแห้งแตกติดกันเป็นช่อกระจุกแน่น แข็ง เส้นผ่านศูนย์กลาง 2–2.5 ซม. มี 7–11 ผล ก้านช่อยาว 1.5–2.5 ซม. เมล็ดรูปรี มีปีก เมล็ดที่ฝ่อไม่มีปีก

พบที่อินเดีย เนปาล ภูฏาน จีนตอนใต้ พม่า เวียดนาม คาบสมุทรมลายู และบอร์เนียว ในไทยพบทางภาคเหนือที่ดอยอินทนนท์ จังหวัดเชียงใหม่ และภาคใต้ที่บันนังสตา จังหวัดยะลา เป็นไม้เบิกนำ ขึ้นตามสันเขาที่โล่ง หรือชายป่าดิบเขา ความสูง 1400–2200 เมตร

สกุล Exbucklandia R.W.Br. มี 3–4 ชนิด ในไทยมีชนิดเดียว เดิมชื่อสกุล Bucklandia แต่พบว่าซ้ำกับชื่อฟอสซิลของปรง ส่วนชื่อสกุล Symingtonia ที่มีีการตั้งชื่อในปี ค.ศ. 1952 ซึ่งเป็นชื่อที่ตั้งหลังชื่อ Exbucklandia ที่ตั้งในปี ค.ศ. 1946 จึงกลายเป็นชื่อพ้อง ชื่อสกุลตั้งตามนักธรณีวิทยาและนักบรรพชีวินวิทยาชาวอังกฤษ William Buckland (1784–1856)

ชื่อพ้อง  Bucklandia populnea R.Br. ex Griff., Symingtonia populnea (R.Br. ex Griff.) Steenis

โพสามหาง: ใบรูปฝ่ามือ ปลายแหลมยาว โคนกลมหรือเว้าตื้น หูใบรูปไข่กลับ ผลแห้งแตกติดกันเป็นช่อกระจุกแน่น (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)

เอกสารอ้างอิง

Phengklai, C. (2001). Hamamelidaceae (Symingtonia populnea). In Flora of Thailand Vol. 7(3): 408–410.

Zhang, Z.Y., H. Zhang and P.K. Endress. (2003). Hamamelidaceae. In Flora of China Vol. 9: 23–24.