ไม้ล้มลุก ไม่มีลำต้น ใบเรียงเวียนเป็นวง ช่อดอกก้านโดดออกตามซอกใบ ใบประดับเป็นคู่หรือแยกสาม กลีบเลี้ยงรูปปากเปิด แยกจรดโคนหรือเชื่อมติดกันเป็นหลอดสั้น ๆ กลีบรูปสามเหลี่ยม บางครั้งกลีบบน 3 กลีบเชื่อมติดกันคล้ายมี 3 กลีบ ดอกรูปแตร กลีบรูปปากเปิด กลีบบน 2 กลีบ กลีบล่าง 3 กลีบ เกสรเพศผู้ 2 อัน อับเรณูเชื่อมติดกัน จานฐานดอกเป็นวง รังไข่เรียวจรดก้านเกสรเพศเมีย ยอดเกสรเพศเมียคล้ายจัก 2 พู พูบนลดรูป (chiritoid stigma) พูล่างบางครั้งแยก 2 แฉก ผลแห้งแตกเป็น 2 ซีก เมล็ดขนาดเล็กจำนวนมาก

สกุล Damrongia เคยถูกยุบให้อยู่ภายใต้สกุล Chirita ที่ปัจจุบันทุกชนิดในไทยถูกย้ายไปอยู่สกุล Damrongia, Henckelia หรือ Microchirita ปัจจุบันมี 7–8 ชนิด พบเฉพาะที่คาบสมุทรมลายูและไทย ชื่อสกุลตั้งเป็นเกียรติแก่สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ (พ.ศ. 2405–2486) อนึ่ง Streptocarpus orientalis Craib ที่เป็นพืชถิ่นเดียวของไทย พบที่เชียงใหม่ ตาก จะถูกยุบให้อยู่ภายใต้สกุล Damrongia (D. Middleton, pers. Com) ส่วนสกุล Streptocarpus พบเฉพาะในแอฟริกา และมาดากัสการ์ ผลบิดเป็นเกลียว ในไทยพบเป็นไม้ประดับ มีหลากสายพันธุ์ เช่น แพรวโพยม S. saxorum Engl. หรือ False African Violet