ไม้ล้มลุก หรือไม้พุ่มเตี้ย ส่วนมากสูง 30–60 ซม. มีขนสั้นสีน้ำตาลแดงหนาแน่นตามกิ่งอ่อน แผ่นใบด้านล่าง ใบประดับ และกลีบเลี้ยง ใบรูปใบหอกกลับ ยาว 17–33 ซม. ขอบจักฟันเลื่อยถี่ โคนสอบเรียว แผ่นใบด้านบนย่น มีขนประปราย ไร้ก้าน ก้านช่อดอกและก้านดอกสั้น ใบประดับสีเขียวหรือม่วงแดงหรืออมเขียวเชื่อมติดกันคล้ายรูปถ้วยที่ขอบด้านเดียว แผ่นใบประดับรูปไข่กว้าง ยาว 1–2 ซม. ขอบจักฟันเลื่อย ด้านนอกมีตุ่มหนาแน่น ย่น กลีบเลี้ยงสีเดียวกับใบประดับ หลอดกลีบยาว 1–1.5 ซม. ปลายแยก 2 แฉก รูปไข่กว้าง ยาวประมาณ 5 มม. ปลายเรียวแหลม ดอกสีขาว โคนมีจุดหรือแถบสีม่วงแดง หลอดกลีบดอกยาว 1.5–2 ซม. ด้านนอกมีขนคล้ายไหมสีน้ำตาลหนาแน่น กลีบรูปไข่ ยาว 4–7 มม. เกสรเพศผู้ยาวประมาณ 1 ซม. ก้านชูอับเรณูคดงอ อันที่เป็นหมันยาว 1–2 มม. ผลรูปทรงกระบอก ยาว 1.2–2.5 ซม. ติดเป็นกระจุก 2–5 ฝัก ผิวมีตุ่ม (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ กล้วยกระแต, สกุล)

พบที่คาบสมุทรมลายู และภาคใต้ตอนล่างของไทยที่นราธิวาส ขึ้นตามริมลำธารหรือโขดหินในป่าดิบชื้น ความสูงถึงประมาณ 300 เมตร

ชื่อพ้อง  Cyrtandra decurrens de Vriese var. wallichii C.B.Clarke

ชื่ออื่น   ปโยธรา (ทั่วไป)