Index to botanical names
Lecythidaceae
ไม้ต้น ผลัดใบ สูงได้ถึง 35 ม. ใบเรียงเวียนหนาแน่นที่ปลายกิ่ง รูปไข่กลับหรือแกมรูปขอบขนาน ยาวได้ถึง 30 ซม. ปลายแหลมหรือแหลมยาว โคนรูปลิ่ม แผ่นใบด้านล่างมีขนตามเส้นแขนงใบ เส้นแขนงใบข้างละ 15–25 เส้น ก้านใบยาว 0.5–3 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจะ บางครั้งแยกแขนง ออกตามลำต้น ยาวได้ถึง 3 ม. ดอกสมมาตรด้านข้าง ขนาดใหญ่ เส้นผ่านศูนย์กลาง 5–6 ซม. ก้านดอกยาว 1.5–6 ซม. กลีบเลี้ยง 6 กลีบ เรียงซ้อนเหลื่อมที่โคน รูปไข่กลับ ยาว 4–5 ซม. ขอบมีขนครุย ดอกสีเหลืองถึงสีชมพูอมแดงหรือน้ำตาล มี 6 กลีบ เกสรเพศผู้จำนวนมาก เรียงเป็นวงรูปคุ่มด้านเดียว วงเกสรที่เป็นหมันติดที่โคน รังไข่ใต้วงกลีบ มี 6 ช่อง ผลแห้งไม่แตก เส้นผ่านศูนย์กลาง 12–25 ซม. เมล็ดจำนวนมาก เรียงอัดแน่นในเนื้อที่นุ่มมีถิ่นกำเนิดในอเมริกากลางและอเมริกาใต้ นิยมปลูกตามวัดเนื่องจากเข้าใจว่าเป็นต้นสาละในพุทธประวัติ จึงมีชื่อไทยเป็นสาละลังกา เป็นพืชมีพิษ ทำให้ขนร่วง ผลใช้เลี้ยงสัตว์โดยเฉพาะสัตว์ปีก สกุล Couroupita Aubl. มี 3 ชนิด พบเฉพาะในอเมริกากลางและอเมริกาใต้ ชื่อสกุลมาจากภาษาพื้นเมือง “couroupito-utou-mou”
ชื่อสามัญ Cannonball tree
ชื่ออื่น ลูกปืนใหญ่ (Chon Buri); สาละลังกา (Bangkok)
สาละลังกา: ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกตามลำต้น กลีบดอกมี 6 กลีบ เกสรเพศผู้จำนวนมาก เรียงเป็นวงรูปคุ่มด้านเดียว วงเกสรที่เป็นหมันติดที่โคน ผลขนาดใหญ่ แห้งไม่แตก (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)
Wee, C.Y. (2003). Tropical trees and shrubs: A selection for urban planting. Sun Tree Publishing Limited, USA.