สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



แก้วทับทิม
วันที่ 29 กรกฎาคม 2559

Codonoboea reptans (Jack) C.L.Lim

Gesneriaceae

ไม้ล้มลุก แตกกิ่งต่ำ สูง 10–30 ซม. มีขนสั้นหนาแน่นตามแผ่นใบด้านล่าง ช่อดอก กลีบเลี้ยง และผล ใบรูปรี ยาว 3–10 ซม. แผ่นใบด้านล่างมักมีสีม่วงแดง เส้นแขนงใบข้างละ 8–10 เส้น ก้านใบยาว 1–2 ซม. ช่อดอกมี 1–3 ดอก ก้านช่อยาว 3.5–4.5 ซม. ก้านดอกยาว 5–8 มม. กลีบเลี้ยงรูปใบหอก ยาว 4–5 มม. ดอกสีขาวหรืออมม่วง ยาวประมาณ 2 ซม. ด้านนอกมีขนสั้นประปราย ด้านในสีเหลืองอ่อน ด้านล่างมีปื้นสีเหลือง 2 แนว และเส้นสีน้ำตาลอมม่วงแซม ก้านเกสรเพศเมียยาว 1.2–1.3 ซม. มีขนสั้นละเอียด ผลยาว 3–3.5 ซม. ผลอ่อนสีม่วงแดง (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ แก้วน้ำค้าง, สกุล)

พบที่คาบสมุทรมลายูและสุมาตรา ในไทยพบทางภาคใต้ตอนล่างที่ยะลา ขึ้นตามป่าดิบชื้น ความสูง 100–800 เมตร เป็นชนิดที่มีความผันแปรสูง แยกเป็น var. modesta (Ridl.) C.L.Lim และ var. monticola (Ridl.) C.L.Lim ลักษณะทางสัณฐานแตกต่างกันยังไม่ชัดเจน ซึ่งในไทยมีรายงานเฉพาะชนิดย่อยที่สอง

ชื่อพ้อง  Didymocarpus reptans Jack, Henckelia reptans (Jack) Spreng.

แก้วทับทิม: ใบเรียงตรงข้าม ช่อดอกมี 1–3 ดอก กลีบดอกด้านในมักมีสีเหลืองอ่อน ด้านล่างมีปื้นสีเหลือง 2 แนว และเส้นสีน้ำตาลอมม่วงแซม (ภาพ: มานพ ผู้พัฒน์)

เอกสารอ้างอิง

Burtt, B.L. (2001). Flora of Thailand: annotated checklist of Gesneriaceae. Thai Forest Bulletin (Botany) 29: 96.

Kiew, R. and C.L. Lim. (2011). Names and new combinations for peninsular Malasian species of Codonoboea Ridl. Gardens’ Bulletin Singapore 62(2): 269–270.