สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



นางแย้ม  สกุล
วันที่ 28 พฤศจิกายน 2559

Clerodendrum L.

Lamiaceae

ไม้พุ่ม ไม้ต้น หรือไม้เถา กิ่งมักเป็นสี่เหลี่ยม ไม่มีหูใบ ใบเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉากหรือเรียงรอบข้อ ช่อดอกแบบช่อกระจุก บางครั้งแยกแขนงแบบช่อเชิงหลั่น หรือช่อกระจุกแน่น ออกตามปลายกิ่ง มีใบประดับและใบประดับย่อย กลีบเลี้ยง 5 กลีบ โคนเชื่อมติดกัน ติดทน กลีบดอกสมมาตรด้านข้าง หลอดกลีบเรียวยาว ส่วนมากมี 5 กลีบ ขนาดไม่เท่ากัน เกสรเพศผู้สองคู่ยาวไม่เท่ากัน ติดภายในหลอดกลีบดอกระหว่างกลีบดอก ยื่นพ้นหลอดกลีบ อับเรณูมี 2 ช่อง แตกตามยาว รังไข่มี 4 ช่อง แต่ละช่องมีออวุลเม็ดเดียว ก้านเกสรเพศเมียเรียวยาว ยอดเกสรจัก 2 พู ผลผนังชั้นในแข็ง มี 2–4 ไพรีน แต่ละไพรีนมีเมล็ดเดียว

สกุล Clerodendrum เดิมอยู่ภายใต้วงศ์ Verbenaceae ปัจจุบันอยู่วงศ์ย่อย Ajugoideae มีประมาณ 150 ชนิด ส่วนมากพบในแอฟริกาและเอเชีย ในไทยมีประมาณ 30 ชนิด หลายชนิดเป็นไม้ประดับ บางชนิดย้ายไปอยู่สกุล Rotheca ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “kleros” โอกาสหรือโชคชะตา และ “dendron” ต้นไม้ หมายถึงต้นไม้แห่งโอกาสที่หลายชนิดมีสรรพคุณด้านสมุนไพร


เอกสารอ้างอิง

Chen, S.L. and M.G. Gilbert. (1994). Verbenaceae (Clerodendrum). In Flora of China Vol. 17: 39.

Leeratiwong, C. and P. Chantaranothai. (2001). Clerodendrum subscaposum Hemsl. (Lamiaceae), a new record for Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany) 29: 25–28.

Leeratiwong, C., P. Chantaranothai and A. Paton. (2011). A synopsis of the genus Clerodendrum L. (Lamiaceae) in Thailand. Tropical Natural History 11(2): 177–211.

Ridley, H.N. (1923, reprinted 1967). Verbenaceae. Flora of the Malay Peninsula Vol. 2: 624–625.