สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



ผักเสี้ยน  สกุล
วันที่ 30 มกราคม 2560

Cleome L.

Cleomaceae

ไม้ล้มลุก ส่วนต่าง ๆ มีขนปกคลุม ใบประกอบรูปฝ่ามือ เรียงเวียน มี 3–7 ใบย่อย ขอบส่วนมากจักซี่ฟันละเอียด ก้านใบยาว ช่อดอกแบบช่อกระจะหรือช่อเชิงหลั่น ส่วนมากออกตามปลายกิ่ง บางครั้งออกเดี่ยวตามซอกใบ ดอกสมบูรณ์เพศ กลีบเลี้ยง 4 กลีบ กลีบดอก 4 กลีบ มีก้านกลีบ เกสรเพศผู้ส่วนมากมี 6 อัน หรือจำนวนมาก ก้านชูอับเรณูยาว มีก้านชูเกสรร่วมหรือไม่มี รังไข่มีช่องเดียว ออวุลจำนวนมาก พลาเซนตาตามแนวตะเข็บคู่ เกสรเพศเมียมีก้านชู ก้านเกสรสั้น ยอดเกสรเป็นตุ่ม ติดทน ผลแห้งแตก รูปทรงกระบอก แตกจากโคน เมล็ดจำนวนมาก ขนาดเล็ก ผิวไม่เรียบ

สกุล Cleome เดิมอยู่ภายใต้วงศ์ Capparaceae มีประมาณ 20 ชนิด ส่วนใหญ่พบในอเมริกาเขตร้อนและเขตอบอุ่น ในไทยพบเป็นวัชพืช และไม้ประดับประมาณ 5 ชนิด มีสรรพคุณด้านสมุนไพรหลายอย่าง อนึ่ง ใน Flora of China ได้จำแนกย่อยเป็น 5 สกุล คือ Arivela, Cleoserrata, Cleome, Gynandropsis และ Tarenaya ตามลักษณะ มีหรือไม่มีก้านชูเกสรร่วม (androgynophore) และก้านชูเกสรเพศเมีย (gynophore) ซึ่งในที่นี้ยังคงให้อยู่ภายใต้สกุล Cleome พืชอีกสกุลที่พบในไทยคือ สกุลผักกุ่มเครือ Neothorelia ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “kleio” ปิด ตามลักษณะกลีบดอกที่หุ้มเกสรเพศผู้


เอกสารอ้างอิง

Chayamarit, K. (1991). Capparaceae. In Flora of Thailand Vol. 5(3): 262–266.

Zhang, M. and G.C. Tucker. (2008). Cleomaceae. In Flora of China Vol. 7: 429–432.