ไม้ล้มลุก ส่วนต่าง ๆ มีขนปกคลุม ใบประกอบรูปฝ่ามือ เรียงเวียน มี 3–7 ใบย่อย ขอบส่วนมากจักซี่ฟันละเอียด ก้านใบยาว ช่อดอกแบบช่อกระจะหรือช่อเชิงหลั่น ส่วนมากออกตามปลายกิ่ง บางครั้งออกเดี่ยวตามซอกใบ ดอกสมบูรณ์เพศ กลีบเลี้ยง 4 กลีบ กลีบดอก 4 กลีบ มีก้านกลีบ เกสรเพศผู้ส่วนมากมี 6 อัน หรือจำนวนมาก ก้านชูอับเรณูยาว มีก้านชูเกสรร่วมหรือไม่มี รังไข่มีช่องเดียว ออวุลจำนวนมาก พลาเซนตาตามแนวตะเข็บคู่ เกสรเพศเมียมีก้านชู ก้านเกสรสั้น ยอดเกสรเป็นตุ่ม ติดทน ผลแห้งแตก รูปทรงกระบอก แตกจากโคน เมล็ดจำนวนมาก ขนาดเล็ก ผิวไม่เรียบ
สกุล Cleome เดิมอยู่ภายใต้วงศ์ Capparaceae มีประมาณ 20 ชนิด ส่วนใหญ่พบในอเมริกาเขตร้อนและเขตอบอุ่น ในไทยพบเป็นวัชพืช และไม้ประดับประมาณ 5 ชนิด มีสรรพคุณด้านสมุนไพรหลายอย่าง อนึ่ง ใน Flora of China ได้จำแนกย่อยเป็น 5 สกุล คือ Arivela, Cleoserrata, Cleome, Gynandropsis และ Tarenaya ตามลักษณะ มีหรือไม่มีก้านชูเกสรร่วม (androgynophore) และก้านชูเกสรเพศเมีย (gynophore) ซึ่งในที่นี้ยังคงให้อยู่ภายใต้สกุล Cleome พืชอีกสกุลที่พบในไทยคือ สกุลผักกุ่มเครือ Neothorelia ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “kleio” ปิด ตามลักษณะกลีบดอกที่หุ้มเกสรเพศผู้
|