สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



ผักขมหิน  สกุล
วันที่ 30 มกราคม 2560

Boerhavia L.

Nyctaginaceae

ไม้ล้มลุกทอดนอนหรือทอดเลื้อย ใบเรียงตรงข้าม ขนาดมักไม่เท่ากัน ช่อดอกแบบช่อกระจุกคล้ายช่อซี่ร่มแยกแขนงห่าง ๆ ใบประดับขนาดเล็ก ดอกรูประฆัง วงกลีบรวมคอดเว้าเหนือรังไข่ มี 5 กลีบ ปลายตัดหรือพับจีบ เกสรเพศผู้ 1–5 อัน ไม่ยื่นพ้นหลอดกลีบหรือยื่นเพียงเล็กน้อย ก้านชูอับเรณูเชื่อมติดกันที่โคน รังไข่เบี้ยว มีก้าน ยอดเกสรเพศเมียเป็นตุ่ม ผลคล้ายผลแห้งเมล็ดล่อน รูปกรวยกลับหรือคล้ายกระบอง เป็นสัน 5 สัน มักมีขนต่อมเหนียว มีเมล็ดเดียว

สกุล Boerhavia มีประมาณ 50 ชนิด พบในเขตร้อนและกึ่งเขตร้อน ในไทยมี 2 ชนิด และอาจมี B. repens L. และ B. coccinea Mill. ซึ่งมักสับสนและคล้ายกับ B. diffusa L. มาก ลำต้นไม่ทอดเลื้อย มีขนทั่วไป ช่อดอกออกตามซอกใบหรือปลายกิ่งไม่ชัดเจน ส่วนชนิด B. chinensis (L.) Asch. & Schweinf. ในที่นี้ให้เป็นชื่อพ้องของขี้อ้นเครือ Commicarpus chinensis (L.) Heimerl ซึ่งช่อดอกแบบช่อซี่ร่ม ดอกรูปแตร เกสรเพศผู้และเพศเมียยื่นเลยปากหลอดกลีบ ผลมีตุ่มนูนขึ้นชัดเจน ชื่อสกุลตั้งตามนายแพทย์และนักพฤกษศาสตร์ชาวดัตช์ Herman Boerhaave (1668–1739)


เอกสารอ้างอิง

Larsen, K. (1991). Nyctaginaceae. In Flora of Thailand Vol. 5(3): 371–374.

Lu, D. and M.G. Gilbert. (2003). Nyctaginaceae. In Flora of China Vol. 5: 433–434.