| | Argostemma lobulatum Craib var. variabile Sridith |
|
ไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 25 ซม. ใบมี 1–6 คู่ เรียงชิดกัน ใบตรงข้ามขนาดต่างกันมาก รูปไข่ รูปขอบขนาน รูปใบหอก หรือรูปใบหอกกลับ ยาว 3–20 ซม. ใบขนาดเล็กยาวประมาณ 3 มม. เกลี้ยงหรือมีขนด้านบน ไร้ก้าน ช่อดอกแบบช่อกระจุกแยกแขนงหรือคล้ายช่อซี่ร่ม มีได้ถึง 16 ดอก ใบประดับส่วนมากมี 5 ใบ รูปไข่หรือแกมรูปสามเหลี่ยม ยาวได้ถึง 6 มม. โคนเชื่อมติดกัน ก้านดอกสั้นหรือยาวได้ถึง 1.5 ซม. กลีบเลี้ยงจักตื้น ๆ ดอกรูประฆัง หลอดกลีบดอกยาว 2–3 มม. มี 5 กลีบ รูปสามเหลี่ยม ยาว 2–5 มม. พับงอกลับ อับเรณูติดกันคล้ายโคน ยาวประมาณ 2 มม. แตกตามยาว ก้านเกสรเพศเมียยาวประมาณ 5 มม. ผลเกลี้ยงหรือมีขนประปราย
พืชถิ่นเดียวของไทย พบทางภาคใต้ที่ประจวบคีรีขันธ์ ระนอง สุราษฎร์ธานี กระบี่ ตรัง ขึ้นบนหินปูน ความสูงถึงประมาณ 1000 เมตร ส่วน var. lobulatum ช่อดอก ก้านดอก และกลีบเลี้ยงมีขนสั้นนุ่ม พบที่เขาหลวง จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
| | | | | | ประดับหินกลีบพับ: ใบเรียงชิดกัน ใบตรงข้ามขนาดต่างกันมาก ก้านดอกเกลี้ยง ดอกรูประฆัง มี 5 กลีบ พับงอกลับ (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)
|
|
|
เอกสารอ้างอิง | Puff, C. (2009). Argostemma siamense Puff, a new name for A. monophyllum Sridith (Rubiaceae). Thai Forest Bulletin (Botany) 37: 139. |
| Sridith, K. (1999). A synopsis of the genus Argostemma Wall. (Rubiaceae) in Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany) 27: 125, 132. |
| Sridith, K. (1999). Four new species, a new variety, and a status change in Argostemma (Rubiaceae) from Thailand. Nordic Journal of Botany 19(2): 171–178. |