| | Calanthe cardioglossa Schltr. |
|
กล้วยไม้ดิน ลำลูกกล้วยรูปไข่ คอดคล้ายน้ำเต้า ยาว 2.5–8.5 ซม. ใบรูปขอบขนาน หรือรูปใบหอก ยาว 15–47 ซม. ก้านใบ ยาว 3–9 ซม. ก้านช่อดอกยาว 10–53 ซม. มีขนหนาแน่น แกนช่อยาว 5–22 ซม. ใบประดับรูปขอบขนานหรือรูปใบหอก ยาว 1–5 ซม. ใบประดับย่อยขนาดเล็กกว่า ติดทน ดอกสีชมพู อมเหลือง หรือขาว เปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลอมส้มเข้มก่อนร่วง กลีบเลี้ยงรูปขอบขนานแกมรูปไข่ ยาว 0.8–1.4 ซม. ปลายแหลม กลีบดอกคู่ข้างยาวเท่า ๆ กลีบเลี้ยง แคบกว่าเล็กน้อย กลีบปากโคนเชื่อมติดโคนเส้าเกสร ปลายบานออก ยาวเท่า ๆ กลีบเลี้ยง ปลายจัก 3 พู พูข้างกว้าง ห่อเข้า พูกลางรูปขอบขนานคล้ายรูปพัด ปลายตัดหรือเว้าตื้น ๆ ด้านในมีจุดสีเข้มหนาแน่น โคนมีแนวยาว 3 สัน เดือยเรียว ยาว 1–2.8 ซม. เส้าเกสรยาว 3–5 มม. คางยาว 3–4 มม. จะงอยจัก 2 พู ก้านดอกรวมรังไข่ยาว 2–5 ซม. ผลรูปรี ยาวประมาณ 2 ซม.
พบที่พม่า และภูมิภาคอินโดจีน ในไทยพบกระจายห่าง ๆ ทุกภาค ส่วนมากขึ้นบนพื้นดินในป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง และป่าดิบเขา หรือบนเขาหินปูน ความสูง 300–1700 เมตร
| | | | ชื่ออื่น เฒ่านั่งฮุ่ง, เอื้องน้ำต้น (เชียงใหม่); เอื้องเหลี่ยม (ภาคเหนือ)
| เอื้องน้ำต้น: ใบพับจีบ ช่อดอกแบบช่อกระจะ มีขนหนาแน่น ดอกมีหลากสี กลีบปากโคนเชื่อมติดโคนเส้าเกสร ปลายบานออก จัก 3 พู พูข้างกว้าง ห่อเข้า พูกลางคล้ายรูปพัด (ภาพ: สุคนธ์ทิพย์ ศิริมงคล)
|
|
|
เอกสารอ้างอิง | Chen, X., P.J. Cribb and S.W. Gale. (2009). Orchidaceae (Calanthe). In Flora of China Vol. 25: 292, 299. |
| Kurzweil, H. (2014). Orchidaceae (Calanthe). In Flora of Thailand Vol. 12(2): 341–376. |
| Seidenfaden, G. (1975). Orchid genera in Thailand I: Calanthe R.Br. Dansk Botanisk Arkiv 29(2): 1–49. |