| อังกาบ
| | | วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2561 |
| |
ไม้พุ่ม สูง 1–1.5 ม. มีขนสั้นนุ่มตามลำต้นโดยเฉพาะตามข้อและเส้นแขนงใบ ใบรูปรีถึงรูปใบหอก ยาว 3–12 ซม. ปลายแหลมหรือแหลมยาว โคนสอบเรียว ก้านใบยาวได้ถึง 2 ซม. ใบตามกิ่งสั้นขนาดเล็ก ช่อดอกแบบช่อกระจุกออกตามซอกใบหรือคล้ายช่อเชิงลดที่ปลายกิ่ง ใบประดับรูปขอบขนานหรือรูปใบหอก ยาว 0.8–1.5 ซม. กลีบเลี้ยงขอบจักเป็นติ่งหนาม ปลายแหลมยาว คู่นอกรูปไข่แกมรูปขอบขนาน ยาว 1.5–2 ซม. คู่ในรูปใบหอก ยาว 6–7 มม. ดอกสีม่วง ชมพู หรือขาว หลอดกลีบดอกยาว 3–4 ซม. กลีบบนรูปไข่กลับ ยาวประมาณ 2 ซม. เกสรเพศผู้ 2 คู่ไม่เท่ากัน อันยาวยื่นเลยปากหลอดกลีบ ก้านเกสรเพศเมียยาวได้ถึง 4 ซม. ผลรูปรี ยาว 1.5–2 ซม. เรียวแหลมทั้งสองด้าน เมล็ดแบน เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 4 มม. มีขน
พบที่อินเดีย ปากีสถาน ศรีลังกา เนปาล บังกลาเทศ จีนตอนใต้ พม่า ภูมิภาคอินโดจีน และฟิลิปปินส์ ในไทยพบทุกภาค ภาคใต้ถึงชุมพร ขึ้นตามป่าเบญจพรรณ ป่าเต็งรัง และป่าดิบแล้ง ความสูงถึงประมาณ 1000 เมตร เป็นไม้ประดับ มีสรรพคุณลดการอักเสบ บรรเทาอาการหมดสติจากภาวะน้ำตาลลด และอาการเกร็ง
| | | ชื่อสามัญ Bluebell Barleria, Crested Philippines violet
| ชื่ออื่น ก้านชั่ง, ลืมเฒ่าใหญ่ (เชียงใหม่), คันชั่ง (ตาก), ทองระอา (กรุงเทพฯ), อังกาบ, อังกาบเมือง (ภาคกลาง), อังกาบกานพลู (ภาคเหนือ)
| | อังกาบ: กลีบเลี้ยงขอบจักเป็นติ่งหนาม ช่อดอกแบบช่อกระจุก ออกตามซอกใบ และลูกผสมที่มีปื้นสีขาว ปลูกเป็นไม้ประดับ (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)
|
|
|
เอกสารอ้างอิง | Bremekamp, C.E.B. (1961). Scrophulariaceae, Nelsonieae, Thunbergiaceae, Acanthaceae. Dansk Botanisk Arkiv 20(1): 65. |
| Hu, J.Q. and T.F. Daniel. (2011). Acanthaceae (Barleria). In Flora of China Vol. 19: 468–469. |
| Staples, G.W. and D.R. Herbst. (2005). A tropical garden flora. Bishop Museum Press, Honolulu, Hawai`i. |
| Wood, J.R.I., D. Hillcoat and R.K. Brummitt. (1983). Notes on the types of some names of Arabian Acanthaceae in Forsskal herbarium. Kew Bulletin 38: 436–442. |