สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



อังกาบ
วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2561

Barleria cristata L.

Acanthaceae

ไม้พุ่ม สูง 1–1.5 ม. มีขนสั้นนุ่มตามลำต้นโดยเฉพาะตามข้อและเส้นแขนงใบ ใบรูปรีถึงรูปใบหอก ยาว 3–12 ซม. ปลายแหลมหรือแหลมยาว โคนสอบเรียว ก้านใบยาวได้ถึง 2 ซม. ใบตามกิ่งสั้นขนาดเล็ก ช่อดอกแบบช่อกระจุกออกตามซอกใบหรือคล้ายช่อเชิงลดที่ปลายกิ่ง ใบประดับรูปขอบขนานหรือรูปใบหอก ยาว 0.8–1.5 ซม. กลีบเลี้ยงขอบจักเป็นติ่งหนาม ปลายแหลมยาว คู่นอกรูปไข่แกมรูปขอบขนาน ยาว 1.5–2 ซม. คู่ในรูปใบหอก ยาว 6–7 มม. ดอกสีม่วง ชมพู หรือขาว หลอดกลีบดอกยาว 3–4 ซม. กลีบบนรูปไข่กลับ ยาวประมาณ 2 ซม. เกสรเพศผู้ 2 คู่ไม่เท่ากัน อันยาวยื่นเลยปากหลอดกลีบ ก้านเกสรเพศเมียยาวได้ถึง 4 ซม. ผลรูปรี ยาว 1.5–2 ซม. เรียวแหลมทั้งสองด้าน เมล็ดแบน เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 4 มม. มีขน

พบที่อินเดีย ปากีสถาน ศรีลังกา เนปาล บังกลาเทศ จีนตอนใต้ พม่า ภูมิภาคอินโดจีน และฟิลิปปินส์ ในไทยพบทุกภาค ภาคใต้ถึงชุมพร ขึ้นตามป่าเบญจพรรณ ป่าเต็งรัง และป่าดิบแล้ง ความสูงถึงประมาณ 1000 เมตร เป็นไม้ประดับ มีสรรพคุณลดการอักเสบ บรรเทาอาการหมดสติจากภาวะน้ำตาลลด และอาการเกร็ง

ชื่อสามัญ  Bluebell Barleria, Crested Philippines violet

ชื่ออื่น   ก้านชั่ง, ลืมเฒ่าใหญ่ (เชียงใหม่), คันชั่ง (ตาก), ทองระอา (กรุงเทพฯ), อังกาบ, อังกาบเมือง (ภาคกลาง), อังกาบกานพลู (ภาคเหนือ)

อังกาบ: กลีบเลี้ยงขอบจักเป็นติ่งหนาม ช่อดอกแบบช่อกระจุก ออกตามซอกใบ และลูกผสมที่มีปื้นสีขาว ปลูกเป็นไม้ประดับ (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)

เอกสารอ้างอิง

Bremekamp, C.E.B. (1961). Scrophulariaceae, Nelsonieae, Thunbergiaceae, Acanthaceae. Dansk Botanisk Arkiv 20(1): 65.

Hu, J.Q. and T.F. Daniel. (2011). Acanthaceae (Barleria). In Flora of China Vol. 19: 468–469.

Staples, G.W. and D.R. Herbst. (2005). A tropical garden flora. Bishop Museum Press, Honolulu, Hawai`i.

Wood, J.R.I., D. Hillcoat and R.K. Brummitt. (1983). Notes on the types of some names of Arabian Acanthaceae in Forsskal herbarium. Kew Bulletin 38: 436–442.