Index to botanical names
Lamiaceae
ไม้ล้มลุกหรือไม้พุ่มเตี้ย ลำต้นมักเป็นสี่เหลี่ยม ใบเรียงตรงข้าม ขอบจักฟันเลื่อยหรือจักมน ช่อดอกออกเป็นกระจุกเป็นวงรอบแกนคล้ายช่อเชิงลด ใบประดับร่วงเร็วหรือติดทน กลีบเลี้ยงและกลีบดอกรูปปากเปิด กลีบบน 1 กลีบ กลีบล่าง 4 กลีบ หลอดกลีบดอกมักโค้งงอ เกสรเพศผู้อันสั้น 2 อัน ยาว 2 อัน ติดใกล้หรือใต้โคนกลีบปากล่าง จานฐานดอกสด รังไข่เกลี้ยง ก้านเกสรเพศเมียโค้งลง ยอดเกสรจัก 2 พู เป็นตุ่ม ผลย่อยเปลือกแข็งเมล็ดล่อนสกุล Plectranthus อยู่ภายใต้เผ่า Ocimeae มีประมาณ 350 ชนิด ในไทยเป็นพืชพื้นเมือง 8 ชนิด เป็นไม้ประดับและผักสวนครัว 3 ชนิด ได้แก่ เนียมหูเสือ P. amboinicus (Lour.) Spreng. มันหนู P. rotundifolius (Poir.) Spreng. และ ฤๅษีผสมแล้ว P. scutellarioides (L.) R.Br. หลายชนิดมีสรรพคุณด้านสมุนไพรชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “plektron” เดือยไก่ และ “anthos” ดอก ตามลักษณะหลอดกลีบดอก
ฤๅษีผสมแล้ว: ช่อดอกไม่แยกแขนง มีทั้งแบบใบสีเขียวและหลากสีในต้นที่ปลูกเป็นไม้ประดับ (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)
Suddee, S., A. Paton and J. Parnell. (2005). A taxonomic revision of tribe Ocimeae Dumort. (Lamiaceae) in continental South East Asia II. Plectranthinae. Kew Bulletin 59(3): 387–413.