สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



หญ้าดีควาย
วันที่ 30 ตุลาคม 2560

Swertia angustifolia Buch.-Ham. ex D.Don

Gentianaceae

ไม้ล้มลุก สูง 30–80 ซม. ใบรูปขอบขนานหรือรูปใบหอก ยาว 2–6 ซม. ปลายแหลม โคนสอบ ไร้ก้าน กลีบเลี้ยงและกลีบดอกจำนวนอย่างละ 4 กลีบ ก้านดอกยาว 3–7 มม. กลีบเลี้ยงรูปใบหอก ยาว 6–8 มม. ปลายแหลม มีเส้นกลีบ 1–3 เส้น ดอกสีขาวอมม่วง มีจุดสีม่วงเข้มกระจาย กลีบรูปรี ยาว 4–6.5 มม. ปลายแหลม ขอบเว้าเล็กน้อย โคนกลีบมีต่อมน้ำต้อย 1 ต่อม มีเกล็ดเป็นแผ่นกลมรอบ ขอบจักชายครุยสั้น ๆ เกสรเพศผู้ 4 อัน ก้านเกสรยาว 2.5–4 มม. อับเรณูรูปรี ยาว 1–2 มม. ผลรูปไข่แกมรูปขอบขนาน ยาว 4–8 มม. (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ หญ้าดอกลาย สกุล)

พบที่อินเดีย ภูฏาน พม่า จีน และภูมิภาคอินโดจีน ในไทยพบทางภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคตะวันออก ขึ้นตามที่โล่งบนเขาหินปูน ความสูง 200–1000 เมตร แยกเป็น var. pulchella (D.Don) Burkill ในดอกบานกลีบเลี้ยงสั้นกว่ากลีบดอก พบที่อินเดีย ภูฏาน จีน และเนปาล

ชื่ออื่น   ผักหอมโคก, หูกระต่ายโคก (เลย); หญ้าดอกลาย, หญ้าดีควาย, หญ้าดีแฟน (เชียงใหม่)

หญ้าดีควาย: กลีบเลี้ยงยาวเท่า ๆ หรือยาวกว่ากลีบดอก กลีบดอกมีจุดสีม่วงเข้ม โคนกลีบมีต่อมน้ำต้อย 1 ต่อม มีเกล็ดเป็นแผ่นกลมรอบ ขอบจักชายครุยสั้น ๆ (ภาพ: ปรีชา การะเกตุ)

เอกสารอ้างอิง

Ho, T.N. and J. Pringle. (1995). Gentianaceae. In Flora of China Vol. 16: 116.

Uboncholaket, A. (1987). Gentianaceae. In Flora of Thailand Vol. 5(1): 90–91.