ไม้ล้มลุก สูง 30–40 ซม. แตกแขนงใกล้โคนแผ่กว้าง เกลี้ยงหรือมีขนด้านเดียว กาบหุ้มลำต้น 0.5–1.2 ซม. มีขนยาวกระจาย ใบเรียงสลับระนาบเดียวหรือเรียงเวียน รูปแถบ ส่วนมากยาว 2–8 ซม. โคนเรียวจรดกาบใบ ขอบใบมีขนสาก แผ่นใบมีขนครุยด้านล่าง ช่อดอกอยู่ภายในกาบ ลดรูปเป็นกระจุก 3–8 ดอก บานทีละดอก ใบประดับย่อยบางใส ยาวประมาณ 1 ซม. กลีบเลี้ยง 3 กลีบ รูปใบพาย ยาว 6–9 มม. ด้านนอกมีขนหยาบ กลีบดอก 3 กลีบ สีฟ้าอมม่วงหรือขาว กลางกลีบเชื่อมติดกัน หลอดกลีบดอกยาว 0.8–1 ซม. กลีบรูปไข่กว้าง ยาว 4–6 มม. เกสรเพศผู้ 6 อัน ก้านชูอับเรณูยาว 1–1.5 ซม. มีขนเครา อับเรณูสีเหลือง ก้านเกสรเพศเมียรูปเส้นด้าย ยาวประมาณ 1 ซม. ผลแห้งแตกเป็น 3 ซีก รูปรี แบน ยาว 4–7 มม. ปลายมีเขา 6 อัน มี 1–2 เมล็ด รูปรี ยาวประมาณ 2 มม. สีดำ มีรอยบุ๋มกระจาย
พบในแอฟริกา อินเดีย ศรีลังกา เนปาล จีน พม่า ภูมิภาคอินโดจีนและมาเลเซีย ทางตอนบนของออสเตรเลีย ในไทยพบทุกภาค ขึ้นเป็นวัชพืช ความสูงถึงประมาณ 500 เมตร ทั้งต้นมีสรรพคุณกระตุ้นเลือดลม แก้ปวดข้อ
สกุล Cyanotis D.Don มีประมาณ 50 ชนิด พบในแอฟริกา เอเชีย และออสเตรเลีย ในไทยมีประมาณ 6 ชนิด ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “kyanos” สีน้ำเงิน และ “otus” หู ตามลักษณะและสีของกลีบดอก
|