สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



ปันหยี
วันที่ 29 ธันวาคม 2559

Jasminum nobile C.B.Clarke subsp. rex (Dunn) P.S.Green

Oleaceae

ไม้เถา เกลี้ยง ใบเรียงตรงข้าม รูปรี รูปขอบขนาน หรือแกมรูปไข่ ยาว 5–14 ซม. ปลายแหลมหรือแหลมยาว เส้นแขนงใบออกใกล้โคนข้างละ 1 เส้น โค้งเป็นเส้นขอบใน เส้นแขนงใบไม่ชัดเจน มี 2–3 เส้นในแต่ละข้าง ช่อดอกแบบช่อกระจุกออกที่ปลายกิ่งด้านข้าง มี 1–3 ดอก ใบประดับรูปแถบขนาดเล็ก หลอดกลีบเลี้ยงสั้น กลีบรูปลิ่มแคบ ยาว 0.6–1 ซม. ติดทน กลีบดอกสีขาว ไม่มีกลิ่นหอม หลอดกลีบยาว 2.5–3.5 ซม. มี 7–9 กลีบ รูปขอบขนาน ยาวเท่า ๆ หลอดกลีบดอก ผลติดเป็นคู่ รูปรี ยาวประมาณ 1.2 ซม. (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ มะลิ, สกุล)

พบที่กัมพูชา และภาคตะวันออกเฉียงใต้ของไทยที่จันทบุรี และตราด ขึ้นตามป่าดิบชื้น และป่าดิบเขา ความสูงถึงประมาณ 2000 เมตร พบครั้งแรกโดยหม่อมราชวงศ์สุวพันธุ์ สนิทวงศ์ และเป็นผู้ส่งตัวอย่างไปให้นักวิจัยที่สวนพฤกษศาสตร์คิว บางครั้งเรียกว่า มะลิ ร. 5 เข้าใจว่าพบในสมัยรัชกาลที่ 5 และทรงพระราชทานนาม ปันหยี ส่วน subsp. nobile พบเฉพาะในพม่า ดอกเล็กกว่า และช่อดอกมี 3–7 ดอก

ชื่อพ้อง  Jasminum rex Dunn

ชื่ออื่น   ปันหยี, มะลิป่า, มะลิวัลย์ดง (จันทบุรี)

ปันหยี: ช่อดอกมี 1–3 ดอก กลีบดอก 7 กลีบ ใบเรียงตรงข้าม เส้นแขนงใบ 2 เส้นใกล้โคนโค้งเป็นเส้นขอบใน เส้นแขนงใบไม่ชัดเจน ผลติดเป็นคู่ (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา, ปรีชา การะเกตุ)

เอกสารอ้างอิง

Dunn, S.T. (1921). Jasminum rex. Bulletin of Miscellaneous Information Kew 1921: 219.

Green, P.S. (2000). Oleaceae. In Flora of Thailand Vol. 7(2): 335–337.