ไม้เถา เกลี้ยง ใบเรียงตรงข้าม รูปรี รูปขอบขนาน หรือแกมรูปไข่ ยาว 5–14 ซม. ปลายแหลมหรือแหลมยาว เส้นแขนงใบออกใกล้โคนข้างละ 1 เส้น โค้งเป็นเส้นขอบใน เส้นแขนงใบไม่ชัดเจน มี 2–3 เส้นในแต่ละข้าง ช่อดอกแบบช่อกระจุกออกที่ปลายกิ่งด้านข้าง มี 1–3 ดอก ใบประดับรูปแถบขนาดเล็ก หลอดกลีบเลี้ยงสั้น กลีบรูปลิ่มแคบ ยาว 0.6–1 ซม. ติดทน กลีบดอกสีขาว ไม่มีกลิ่นหอม หลอดกลีบยาว 2.5–3.5 ซม. มี 7–9 กลีบ รูปขอบขนาน ยาวเท่า ๆ หลอดกลีบดอก ผลติดเป็นคู่ รูปรี ยาวประมาณ 1.2 ซม. (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ มะลิ, สกุล)
พบที่กัมพูชา และภาคตะวันออกเฉียงใต้ของไทยที่จันทบุรี และตราด ขึ้นตามป่าดิบชื้น และป่าดิบเขา ความสูงถึงประมาณ 2000 เมตร พบครั้งแรกโดยหม่อมราชวงศ์สุวพันธุ์ สนิทวงศ์ และเป็นผู้ส่งตัวอย่างไปให้นักวิจัยที่สวนพฤกษศาสตร์คิว บางครั้งเรียกว่า มะลิ ร. 5 เข้าใจว่าพบในสมัยรัชกาลที่ 5 และทรงพระราชทานนาม ปันหยี ส่วน subsp. nobile พบเฉพาะในพม่า ดอกเล็กกว่า และช่อดอกมี 3–7 ดอก
|