สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



ปลาไหลเผือก
วันที่ 29 ธันวาคม 2559

Eurycoma longifolia Jack

Simaroubaceae

ไม้ต้น สูงได้ถึง 10 ม. ใบประกอบยาวได้กว่า 1 ม. เรียงหนาแน่นช่วงปลายกิ่ง ใบย่อยจำนวนมาก รูปใบหอก รูปขอบขนาน หรือแกมรูปไข่ ยาว 5–20 ซม. โคนเบี้ยว ก้านสั้นมากหรือไร้ก้าน ช่อดอกขนาดใหญ่ มีขนละเอียดและขนต่อมกระจาย ดอกสีแดง ก้านดอกหนา ยาวประมาณ 7 มม. กลีบเลี้ยงรูปสามเหลี่ยม ยาวประมาณ 1 มม. กลีบดอกรูปใบหอก รูปขอบขนาน หรือแกมรูปไข่ ยาว 4–5 มม. มีขนละเอียด เกสรเพศผู้ยาว 1.5–2.5 มม. เกสรเพศผู้ที่เป็นหมันยาวได้ถึง 2 มม. ในดอกเพศเมียสั้นมาก ก้านเกสรเพศเมียเรียวยาว ติดเหนือรังไข่ประมาณ 1 มม. ยาวประมาณ 2 มม. ผลย่อยรูปรีหรือรูปไข่ ยาว 1–2 ซม. ก้านผลยาวประมาณ 3 มม.

พบที่พม่า ภูมิภาคอินโดจีน คาบสมุทรมาเลเซีย สุมาตรา และบอร์เนียว ในไทยพบทุกภาค ขึ้นตามป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง และป่าดิบชื้น ความสูงถึงประมาณ 700 เมตร มีสรรพคุณช่วยเพิ่มสมรรถภาพทางเพศ แยกเป็น subsp. eglandulosa (Merr.) Noot. พบในฟิลิปปินส์ ดอกและช่อดอกไม่มีขนต่อม กลีบดอกขนาดใหญ่กว่า

ชื่อสามัญ  Ali’s umbrella

ชื่ออื่น   กรุงบาดาล (สุราษฎร์ธานี); คะนาง, ชะนาง (ตราด); ตรึงบาดาล (ปัตตานี); ตุงสอ (ภาคเหนือ); ตุวุเบ๊าะมิง, ตูวุวอมิง (มาเลย์-นราธิวาส); ปลาไหลเผือก (ภาคกลาง); เพียก (ภาคใต้); หยิกบ่อถอง, หยิกไม่ถึง (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ); ไหลเผือก (ตรัง); เอียนดอน (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ); แฮพันชั้น (ภาคเหนือ)

ปลาไหลเผือก: ช่อดอกขนาดใหญ่ ดอดสีแดง มี 1–5 ผลย่อย รูปรีหรือรูปไข่ ก้านผลยาว (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา, นันท์นภัส ภัทรหิรัญไตรสิน, สุคนธ์ทิพย์ ศิริมงคล)

เอกสารอ้างอิง

Nooteboom, H.P. (1981). Simaroubaceae. In Flora of Thailand Vol. 2(4): 443–445.

Nooteboom, H.P. (1962). Simaroubaceae. In Flora Malesiana Vol. 6: 205–207.