| | Clerodendrum macrostachyum Turcz. |
|
ไม้ล้มลุก สูง 30–100 ซม. มีขนสั้นนุ่มตามกิ่งอ่อน และแผ่นใบด้านล่าง มีขนต่อมตามช่อดอก ก้านดอก และกลีบดอกด้านนอก ใบรูปหัวใจกว้าง บางครั้งมี 3–5 แฉก ยาว 5–13 ซม. ขอบจักฟันเลื่อย แผ่นใบมีเกล็ดรูปโล่ประปรายทั้งสองด้าน ก้านใบยาว 3.5–10 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุกแยกแขนงตรงข้ามสลับตั้งฉาก ยาว 15–30 ซม. แต่ละช่อกระจุกมี 3–5 ดอก ใบประดับรูปไข่ ยาว 0.5–2 ซม. ร่วงเร็ว ใบประดับย่อยรูปแถบขนาดเล็ก ก้านดอกยาว 1–1.7 ซม. มีขนยาว หลอดกลีบเลี้ยงยาวประมาณ 2 มม. ปลายแยกเป็นแฉกตื้น ๆ มีเกล็ดรูปโล่ ดอกสีม่วงอ่อน หลอดกลีบดอกยาว 5–7 มม. กลีบดอกยาว 3–5 มม. กลีบปากกว้างกว่ากลีบด้านข้างเล็กน้อย เกสรเพศผู้ยาวประมาณ 1.5 ซม. อันสั้นยาวประมาณ 1 ซม. รังไข่มีต่อมหนาแน่น ก้านเกสรเพศเมียโค้งลงตามเกสรเพศผู้ ยาว 1.5–1.7 ซม.
พบที่อินเดีย จีนตอนใต้ เวียดนามตอนบน และภาคเหนือของไทยที่ดอยเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ และดอยตุง จังหวัดเชียงราย ขึ้นใต้ร่มเงาบนหินปูน ความสูง 1000–1800 เมตร
| ชื่อพ้อง Clerodendrum subscaposum Hemsl.
| | | ชื่ออื่น นางแย้มดอย, นางแย้มดอยดอกเล็ก (ทั่วไป)
| | นางแย้มดอย: ใบรูปหัวใจกว้าง ช่อดอกแบบช่อกระจุกแยกแขนงตรงข้ามสลับตั้งฉาก แต่ละช่อกระจุกมี 3–5 ดอก มีขนต่อมตามช่อดอก ก้านดอก และกลีบดอกด้านนอก (ภาพ: ปรีชา การะเกตุ)
|
|
|
เอกสารอ้างอิง | Chen, S.L. and M.G. Gilbert. (1994). Verbenaceae (Clerodendrum). In Flora of China Vol. 17: 39. |
| Leeratiwong, C. and P. Chantaranothai. (2001). Clerodendrum subscaposum Hemsl. (Lamiaceae), a new record for Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany) 29: 25–28. |
| Leeratiwong, C., P. Chantaranothai and A. Paton. (2011). A synopsis of the genus Clerodendrum L. (Lamiaceae) in Thailand. Tropical Natural History 11(2): 177–211. |
| Ridley, H.N. (1923, reprinted 1967). Verbenaceae. Flora of the Malay Peninsula Vol. 2: 624–625. |