ไม้ต้นผลัดใบ สูงได้ถึง 30 ม. มีขนสีน้ำตาลแดงตามกิ่งอ่อน แกนช่อ หูใบยาวได้ถึง 1 ซม. แยกสองแฉก แต่ละแฉกแยกแบบขนนก ใบประกอบยาว 15–40 ซม. ใบประกอบย่อยมี 5–9 คู่ ใบย่อยมี 6–16 คู่ รูปขอบขนาน ยาว 1–2.5 ซม. ปลายเว้าตื้น แผ่นใบมีขนสั้นนุ่มด้านล่าง ไร้ก้าน ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกตามซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ยาว 15–30 ซม. ใบประดับรูปลิ่มแคบ ยาว 7–9 มม. ติดทน ก้านดอกยาว 2–4 ซม. ตาดอกรูปไข่ กลีบเลี้ยงรูปรี ยาวประมาณ 1 ซม. ด้านนอกมีขน กลีบดอกรูปไข่กลับ โคนมีขนจรดก้านกลีบด้านบน ก้านชูอับเรณูยาว 1–1.5 ซม. รังไข่ไร้ก้าน มีขนละเอียด ฝักรูปใบหอก ปลายและโคนแหลม ยาว 10–15 ซม. ขอบมีปีกกว้าง 4–5 มม. มี 4–8 เมล็ด เรียงตามขวาง

พบที่ภูมิภาคอินโดจีน คาบสมุทรมลายู และสุมาตรา ในไทยส่วนมากพบทางภาคตะวันออก และภาคตะวันออกเฉียงใต้ ขึ้นตามป่าดิบแล้ง และป่าดิบชื้น ความสูงระดับต่ำ ๆ เป็นไม้ประดับและไม้สวนป่า แยกเป็น var. tonkinense (Pierre) K.Larsen & S.S.Larsen ช่อดอกและก้านดอกสั้นกว่า มี 3–4 เมล็ด พบที่ไห่หนาน และภูมิภาคอินโดจีน ซึ่งใน Flora of China มีสถานะภาพเป็นชนิด

ชื่อพ้อง  Caesalpinia dasyrhachis Miq.

ชื่ออื่น   กว่าแซก (เขมร-กาญจนบุรี); คางรุ้ง, คางฮุ่ง (พิษณุโลก); จ๊าขาม, ช้าขม (เลย); ตาเซก (เขมร-บุรีรัมย์); นนทรี (ภาคกลาง); ราง (ส่วย-สุรินทร์); ร้าง, อะราง, อะล้าง (นครราชสีมา, อุดรธานี); อินทรี (จันทบุรี)